Madencilik Nedir? – Ne Demek?

Yazar

16 Mayıs 2023, 14:21

Madencilik Nedir?

Madencilik, yer altındaki madenlerin araştırılması, bulunması, ocaktan çıkarılması, işletilmesiyle ilgili bilim, teknik ve yöntemlerin tümüdür.

Maden Nedir?

Maden, çeşitli iç ve dış doğal etkenlerce yerkabuğunun kimi bölgelerinde oluşturulmuş olan, ekonomik bir değeri bulunan mineraldir.

Madencilik Neden Yapılır?

Madencilik, insanoğlunun ilerlemesi için zorunlu bir faaliyettir. Günlük yaşamımızda kullandığımız elektronik cihazlardan eşyalara, araçlardan gereçlere kadar her şey metallerden ve endüstriyel hammaddelerden, yani madenlerden üretilmektedir.

Madenler olmadan, herhangi bir insanın dahi normal bir şekilde yaşaması mümkün değildir. Sıradan bir insanın günlük yaşantısında kullandığı cep telefonu, araba, toplu taşıma araçları, tabak, bardak ve hatta yaşadığı ev veya çalıştığı iş yeri gibi her şey madenlerden üretilmiştir.

Geçmiş medeniyetlerin gelişimi de madencilikle bağlantılıdır. Bugün müzelere gidip eski medeniyetlere ait araç ve gereçlere baktığımızda, o dönemlerdeki madencilik izlerini görebiliriz.

Günümüzde, Mars gibi diğer gezegenlere insan yerleştirmek ve orada yaşamı sürdürmek konuşulmaktadır. Bu alanda araştırmalar ve çalışmalar yapılmaktadır. Başka gezegenlere seyahat edildiğinde bile, ilk yapılması gereken şey yine madenciliktir. Çünkü orada bir yaşam alanı oluşturulacaksa, her şey yine yer altı kaynaklarından, yani madenlerden üretilecektir.

Madencilik Nasıl Yapılır?

Madencilik çok çeşitli aşamaları içeren, uzun yıllar süren çalışmalar bütünüdür. Madencilik faaliyetlerinin aşamaları aşağıdaki şekilde özetlenebilir.

Madenciliği Kim Yapar?

Madencilik, genellikle özel şirketler veya maden işletmeleri tarafından gerçekleştirilir. Bu şirketler, maden rezervlerini keşfeder, çıkarır ve işlerler. Madencilik faaliyetleri, genellikle uzmanlık gerektiren bir dizi işlemden oluşur ve geniş bir ekip tarafından yürütülür.

Madenlerin çıkarılması için maden mühendisleri, jeologlar ve jeofizikçiler gibi uzmanlar tarafından yapılan araştırmalar ve keşif çalışmaları yapılır. Bu uzmanlar, maden rezervlerinin yerini belirlemek, madenin kalitesini değerlendirmek ve çıkarma potansiyelini analiz etmek için jeolojik ve jeofiziksel verileri inceler.

Madencilik sürecinde, makinistler ve operatörler gibi ekipmanı çalıştıran ve madenin çıkarılması için gerekli olan iş makinelerini kullanan personel yer alır. Ayrıca, maden ocaklarında güvenliğin sağlanması için güvenlik uzmanları ve denetçiler görev yapar.

Madencilik aynı zamanda, madenlerin işlenmesi, rafine edilmesi ve değerlendirilmesi aşamalarını içerir. Bu aşamada, kimyagerler, metalurjistler ve diğer uzmanlar, madenin saflaştırılması ve uygun hale getirilmesi için çeşitli kimyasal ve fiziksel işlemleri gerçekleştirir.

Sonuç olarak, madencilik faaliyetleri çok çeşitli uzmanları içeren bir ekip tarafından yürütülür. Bu ekip, maden rezervlerini keşfeden, çıkaran, işleyen ve değerlendiren profesyonellerden oluşur.

Arama-Keşif Dönemi

Bir maden yatağının öncelikle keşfedilmesi gereklidir. Madenler yerin altında bulunmakla birlikte yer yüzüne çıkmış kayalarda bunların izleri görülebilmektedir. Maden jeologlarının görevi bu izleri tespit edip çeşitli bilimsel yöntemlerle o bölgede ekonomik olarak işletilebilecek bir yatak bulunup bulunmadığını belirlemektir.

Yüzeydeki kayalarda gözlenen işaretler ile belirlenen bölgede jeolojik çalışmalar yapılır. Bu kapsamda geçmiş çalışmalar ve hazırlanan raporlar incelenir, uydu görüntüleri üzerinde çalışılır, bölgenin detaylı jeolojik haritası çıkarılır, jeofizik yöntemler ile yerin altıyla ilgili bilgi toplanır, yüzeyden alınan örnekler incelenir ve son olarak saha umut vaat ediyorsa sondaj çalışmasına başlanır.

Sondaj Nedir? Sondaj, hiçbir zararlı kimyasal madde kullanmadan, tamamen mekanik işlemlerle, yerin altından numune alınması işlemidir. Örneğin depreme karşı binanızın dayanıklılığını test etmek için kolonlardan delerek alınan beton örneği gibi yerin altından delerek kaya örneği alınır. Sondaj ile yüzlerce metre derinlikten ortalama 10 cm çapındaki bir delikten kesilen kaya örnekleri yer yüzüne çıkarılır ve bunlar önce gözle incelenir ardından belirli bir sisteme uygun olarak gelişmiş laboratuvarlara gönderilir.

Yapılan sondajlar ve analiz sonuçlarına göre o bölgede ekonomik bir maden olup olmadığına karar verilir. Bir yatak varlığı tespit edilirse daha detaylı çalışmalar yürütülür.

Bir maden yatağının tam olarak ortaya konabilmesi için onlarca sondaj yapılması ve toplamda yüzbinlerce metrelik örnek alınması gerekir.

Yapılan tüm çalışmaların sonunda yeterli maden varlığı tespit edilemezse saha terk edilir. Ama yapılan çalışmalar ülkemizin ulusal yer altı kaynaklarının varlığına ya da yokluğuna dair bilgi sağladığı için saklanır ve çok önemlidir.

Ekonomik bir maden yatağı tespit edilmişse fizibilite dönemine geçilir.

Fizibilite Dönemi

Fizibilite kelime anlamı olarak “yapılabilirlik”, “olabilirlik”, “uygulanabilirlik” gibi anlamlara gelmektedir. Arama ve rezerv belirleme çalışmaları tamamlandıktan sonra madeni hangi yöntemle üretileceği, kurulacak tesisin özellikleri ve maliyet hesapları fizibilite aşamasında ortaya konur.

İnşaat Aşaması

Ekonomik olarak işletilebilirliği ortaya konan yatak için inşaat aşamasına geçilir. Bu aşamada tesis ve ocak inşası gerçekleştirilir. Madenin işletme tarafı açık ocak, kapalı ocak (yer altı üretimi) veya çözelti madenciliği şeklinde üretim yöntemi uygulanır.

Üretim Aşaması

Sahada tespit edilen cevherin miktarına göre yıllar süren üretim çalışmaları gerçekleştirilir.

Kapatma ve Rehabilitasyon

Cevherin bittiği noktada kapatma ve rehabilitasyon planı uygulamaya alınır.

Bir madenin keşfinden ilk üretim anına geçene kadar uzun yıllar süren bir çalışma yürütülür ve sürekli olarak para harcanır. Üretim başladıktan sonra para kazanılmaya başlanır. İşte bu yüzden madencilik oldukça maliyetli bir iş koludur.

Madenlerin Kullanım Alanları

Madenlerin kullanım alanları aşağıdaki gibidir:

Alçıtaşı: İnşaat, kimya, çimento, tarım, tıp sanayilerinde ve radyoaktif artıkların örtülmesinde,

Altın: Kuyumculuk, diş hekimliği , endüstri alaşımlarında, para yapımında, iletken yapımında, Pallladyum, platinyum, gümüş altının yerini kullanılabilmektedir.

Aluminyum: En önemli kullanım alanı elektrik iletimidir.Bakır, elektrik ile ilgili kullanım alanlarında, magnezyum, titanyum ve çelik yapı ve yer taşıma sistemlerinde, değişik metal bileşimleri, tahta ve çelik inşaat sektöründe,

Alunit: Gübre, çimento, seramik, şap, şeker, boya, kağıt, ilaç, sanayilerinde.

Antimuan: Kablo kaplama, döküm, folyo, havai fişek, seramik, cam, özel alaşımlı çelik, ateşe dayanıklı madde ve askeri malzeme yapımında, akü üretiminde, Krom, titanyum, çinko, zirkonyum ile olan bileşikleri boyada pigment ve sır malzemesi olarak, kadmiyum, bakır, seletit, streonsiyum bileşikleri kurşunun serleşmesinde, organik bileşikleri yanmayı geciktirici olarak kullanılır.

Apatit: Gübre ve fosforlu asit üretiminde kullanılmaktadır.

Arduvaz: Yazı tahtası, kiremit ve bilardo masası yapımında,

Asbest: İnşaat, makine, tekstil, boru, kağıt, kimya, boya, şeker, otomotiv sektöründe,

Bakır: Elektrik, elektronit, inşaat, kimya, turistik eşya, radyatör, boru, kimya, mühimmat yapımında, Elektrik kablolarında, elektrikli malzemelerde, otomobil radyatörlerinde, buzdolaplarında soğutucu tüplerde, titanyum ve çelik ısı değişim plakaları, optik fiber kablolar iletişim uygulamalarında, su borusu, bazı boru bağlantı elemanları gibi malzemelerinde bakır yerine plastik kullanılabilmektedir.

Barit: Sondaj çamurunda, boya, şeker, deri, elektronik, metalurji, seramik, cam, lastik sanayiinde, Baritin kullanıldığı en büyük alan petrol aramacılığında yapılan derin sondajlardır. Derin sondajlarda barit yerine selestin, ilmenit demir cevheri ve Almanya’da üretilen sentetik hematit barit yerine kullanılabilmektedir. Ancak barit kullanımına ciddi bir alternatif değildirler.

Bentonit: Çok boyutlu ve değişik özelliklerinden dolayı, bentonitler çok geniş bir alanda kullanılmaktadır. Başlıcaları şunlardır.

Döküm kalıplarının yapımında döküm kumunun birbirine bağlanmasının sağlamak amacı ile kullanılmaktadır. Refrakter karakterli ve üretim esnasında çıkan çeşitli gazları geçirgen özelliğinden dolayı gazların ortamdan uzaklaşmasını sağlar.
Kağıt hamuruna katılırlarsa ince bünyeli dayanıklı ve temiz yüzeyli kağıdın elde edilmesi sağlanır. Bunun için bentonitin topraksız , sabun kayganlığında ve beyaz olması gerekir.
Muşamba perde kumaş kordon vb. malzemenin üretiminde dolgu maddesi olarak kullanılırlar. Lastik üretiminde de yine dolgu maddesi olabilirler.
Seramikçilikte ek hammadde olarak yararlanılarak üretilecek seramik malzemelere plastikte ve mukavemet kazandırır.
Refrakter killere karıştırılarak refrakter malzeme üretiminde kullanıldıklarında üretim cihazların birkaç on misli dayanıklılık kazandırır. Portland çimentosunu teşkil edecek karışıma % 1 oranında bentonit eklendiğinde, üretim çimentosunun mekanik mukavemetinin arttığı ve donma süresinin kısaldığı belirlenmiştir.
Arıtma tesislerinde geniş şekilde yararlanılır.
Sondajcılık sektöründe çok önemli bir maddedir. Bentonit matkap tarafından parçalanan kaya parçacıklarını sirkülasyon yoluyla yüzeye taşınmasını sağlar. Sodaj esnasında delinen kuyunun cıdarında sızdırmaz bir tabaka oluşturarak sondaj suyunun kaçmasını önler. Sondajın durması esnasında jel oluşturarak kırılan parçaların tabana çökerek kuyunun tıkanmasını ve tijlerin sıkışmasını önler.
Bentonit ayrıca kurşun kalem, renkli kalem pastel boya, camcı, macunu macun tutkal yapımında dolgu veya ara madde olarak kullanılır.
Alçıda donma süresini kısaltıcı madde olarak yararlanılır.
Bentonit doğrudan temizleyici bir madde olup saf haliyle sabunun % 20-50 ‘si kadar etkilidir. Bu bakımdan sabun veya diğer temizleyicilerin yapımında da geniş şekilde yararlanılır.
Boksit: Alüminyum üretiminde, aşındırıcı malzeme, alüminyumlu çimento, refrakter tuğla, sıva yapımında ve kimya endüstrisinde,
Boksit sanayi boyutunda alüminyum üretiminde kullanılan tek hammaddedir. Buna rağmen anartosit, alunit, kömür atıkları, şistler diğer alümina kaynaklarıdır. Bu kaynaklardan kullanımı tesis ve yeni teknolojiler gerektirir. Ancak refrakter, alüminyumlu kimyasallar ve aşındırıcı üretiminde, Kynanit ve sillimanitten üretilen sentetik mullit boksitli refrakter yerine kullanılabilir. Silikon karbit ve alümina zirkon boksitli aşındırıcılar pahalı olmalarına karşın boksit kökenli aşındırıcılar yerine kullanılabilmektedir.

Bor:

Borun kullanım alanları:

Cam Sanayii (Kolemanit)
Porselen ve Emaye Sanayii (ham bor ve rafine bor), temizleme ve beyazlatma (Sodyum Perborat),
Tarım (Sodyum Pentaborat, Metaborat)
Abrasif (Bor Karbür, Bor Nitrür, Titanyum Borür)
Refrakter Sanayii (Bor elyafı, Stabor, Seramik, Metalik borürler),
Metalürji Sanayi (ham bor, rafine borlar, fluoboratlar, ferroborlar)
Yanmayı Önleyici (çinko borat, baryum borat, bor fosfat, amonyum fluoboratlar),
Kimyasal tepkime (alkilleşme, polimerileşme, izomerleşme),
Fotoğrafçılık, Tekstil yıkaması, Yapıştırıcılar, haşere öldürücüler, protein ayrıştırılması, boru çekme ve tel çekme, Dericilikte (kireç söktürücü), Ahşap malzemede küflenmeyi önleyici
Borun, sabun, deterjan, kaplama, yalıtım kullanım alanlarında değişik malzemeler kullanmak mümkündür. Örneğin sabun sektöründe, Na ve K yağ asitlerinin tuzları genellikle temizleme ve emülsiyon malzemeleri olarak kullanılır. Deterjan sektöründe klorin ağartıcılar veya enzimler kullanılabilir. Doğal soda da boru ikame eden bir mineraldir.

Civa: Tıp alanında, elektronik ve boya sanayilerinde soda ve klor üretiminde, ölçü aletleri sanayilerinde,

Çinko: Galvanizli saç üretimi ile otomotiv endüstrisinde, döküm kalıpları olarak yağlı boya ve lastik üretiminde, Demir-çelik endüstrisinde.

Disten: Refrakter harç ve sıva üretiminde, yüksek alüminli ateş tuğlası üretiminde ve diğer seramik hamurlarında kullanılmaktadır.

Disten, andaluzit ve sillimanit gibi yüksek sıcaklıkta çok üstün vasfı refrakter bir malzeme olduğundan refrakter tuğlalar üretiminde önemli ölçüde yararlanılır. Çelik ve cam endüstrisi ; çimento fırınları, petrokimya ve seramik sektörü kullanıldığı başlıca alanlardır.

Demirçelik sanayiinde potalarda kullanılan andaluzitli tuğlalardan iyi sonuçlar alınmaktadır.

Diyatomit: Şeker, asit vb. maddelerin süzdürülmesinde filitre olarak, boya, cila, haşere ilacı yapımında dolgu maddesi olarak, ısı ve ses yalıtım malzemesi olarak kullanılır.

Diyatomitin yaygın olarak fitrelemede kullanılmaktadır. İşlenmiş diatomitin %85-90 oranında gözenekliliği başta bütün şeker sektörünün bira, şarap viski gibi içkilerin, yüzme havuzlarının, bütün meyve ve sebze sularının artık malzemeden ayıklanmasında kullanılır. Diyatomit az olan ülkeler, onun yerine asbesti kullanmaktadır.

Diyatomit, endüstri sahalarındaki atıkların, şehir sularının, kimyasal ara maddelerin, madeni ve nebati yağların filtrasyonunda da kullanılmaktadır.

Diyatomit hafifliği, dayanıklılığı kimyasal yönden nötrlüğü ısı ses ve elektriğe karşı duyarsızlığı , boyalarda , plastik ve lastik eşyalarda, kağıda, ilaçlarda, kozmetik alanda , cila kibrit, diş macunu vb. ürünlerde etkili şekilde dolgu maddesi olarak yararlanılmaktadır.

Bazı diyatomitlerin %94 gibi yüksek oranda silis içermeleri onları kimyasal reaksiyonlara karşı çok dayanaklı hale getirmektedir. 1430′ derece gibi üst seviyedeki ergime sıcaklığı da bu özelliğini artırır. Bu tür ditatomitler ısıyı sesi ve elektriğe karşı izolasyon maddesi olarak kullanılmaktadır.

Diyatomitler kendi ağırlıklarının 3-4 katı kadar sıvı emebildikleri için kedi, köpek vb hayvanların idrar atıklarını çok iyi absorbe etmek amacı ile de kullanılır.

Diyatomitler , ayrıca kimyasal işlemlerde katalizör taşıyıcı bazı ortamlar için aşındırıcı ve yüzey temizleyici olarak da kullanılır.

Dolomit: Dolomit demir çelik sanayii başta olmak üzere azot, şişe ve cam, seramik ve porselen sanayileri ile ziraat ve inşaat sektörlerinde kullanılır.

Dolomitin kullanıldığı önemli alanlardan biri, fiziksel özelliklerine yani sertliğine ve dayanıklılığına bağlı olarak, mıcır ile beraber karayolu ve demiryolu malzemesi veya betonarma yapımında çimentoya karıştırılır ve harç malzemesi şeklinde değerlendirilir.

Dolomit çimento, dolomitik sönmemiş kireç cam ve soda üretiminde hammaddede, demir çelik sanayiinde sinter yüksek fırınlarda refrakter malzeme ve curuf arıtıcı eleman, beyazlatıcı boya, dolgu maddesi olarak da kullanılmaktadır.

Demir sektöründe kullanılan dolomitlerde, MgO’in en az % 18.5 CaO’in en fazla % 33.SiO2+Al2O3’in en fazla % 25 ve kükürtün en fazla % 0.5 oranlarında olmaları gerekmektedir.

Şişe ve cam endüstrisinde kullanılan dolomitlerde ise, MgO en az % 20, CaO en fazla % 29.5, SiO2+Al2O3 en fazla % 2,82 ve kükürt en fazla % 0.92 oranlarında olmalıdır.

Feldispat: Feldispatlar dünyada ve Türkiye’de cam sanayiinde, seramik sektöründe, kaynak elektrodu üretiminde, boya yapımında ve plastik madde elde edilmesinde kullanılır.

Türkiye’nin feldispat tüketiminde etkili sektörler ise seramik ve cam sanayileridir.

İnşaat tuğlalarını ve killerin dışında kaolin-kuvars-feldispat içeren karışımlardan porselen mutfak ve süs eşyaları, lavabolar, klozetler ve benzerleri gibi gereçler, elektrik enerjisinin naklinde elekroporselenler, yer ve duvar karoları üretilmektedir.

Porselen ve seramik sanayiinin kil, kaloin,kuvars, ve feldispat gibi dört ana hammaddesinin ve kalsiyum ve kalsiyum karbonatla vollastonit gibi iki yardımcı elemanlarının bu üretimdeki esas görevleri ve genel özellik girdileri kısaca şöyle özetlenebilir.

Feldispatlar, seramiğin pişirilmesi esnasında bünyede doğması ve gelişmesi gereken içsel ergimeyi sağlamakta ve hızlandırmaktadır. Böylece doğal karışımın fiziksel özelliği ve bileşim giderek değişmekte ham malzeme porselen seramik madde haline gelmektedir.

Fluorit: Alüminadan metal alüminyum üretiminde elektroliz olarak, seramik, demir-çelik, cam, hidroklorik asit sanayilerinde kullanılır.

Flüoritin en çok kullanıldığı sektör demir-çelik’dir. Fırın şarjına eritici olarak katılan fluorit, eriyiğine akışkanlık verdiği gibi, cevher içinde istenmeyen kükürt ve fosfat (P2O5)’ın curufa karışarak uzaklaşmasını sağlar. Ancak bu işlemi gerçekleştirmek için, fluorit cevherindeki CaF2 oranının en az %70, SiO2 nin en fazla %20 ve kükürdün yine en fazla %15 olması gerekir. Ülkemizde bu tür fluorit üretilmediğinden ve bol bulunduğundan bu işlem için kolemanitler, kullanılmaktadır.

Alüminyum sanayiinde, alüminyum oksidin indirgenmesinde, flüor tuzlarından kriyolit (Na2, AIF6) ve alüminyum flüorirden (AI2F6) yararlanmakta ve genel tüketimin %10-20 sini teşkil etmektedir.

Flüorit, kimya sanayiinde başka hidroflüorik asit (H2SiF6) sodyum silika -flüorür (Na2SiF6) potasyum silika-Florür (aF) gibi çok sayıda maddenin üretiminde kullanılır.

Ayrıca Flüoritten, çimento sanayiinde, hammadde karışımının erime noktasının düşürülmesinde cam ve emaye sanayiinde , patlamada ve mal can imalinde döküm ve plastik sanayiinde, zararlı böcekleri öldürücü ve gıda maddelerini koruyucu ilaç yapımında boya sektöründe ve suların flüorlanmasından yararlanılmaktadır.

Fosfat: Gübre sanayi, yem, deterjan ,ilaç sanayiinde, diş macunu, böcek ilaçları ile diğer zehir maddeleri yapımında,

Glokoni: Tabii gübre olarak, boya sanayine, şeker, bira, kanyak, tekstil, su sertliğindi giderici olarak, döküm ve seramik endüstrisinde,

Grafit: Grafitler içinde kil istenmeyen maddedir. Kaliteli kil iyi bir elektrik geçirgenidir. Batarya, pil yapımında, elektrot üretiminde, fren balatası üretiminde, kalıp yapımında, makine yataklarının yağlanmasında, kurşun kalem, boya üretimi, çini mürekkebi, karbon kağıdı yapımında kullanılır.

Granit: Granitlerden genellikle inşaat sektöründe kaplama malzemesi olarak kullanılır.

Gümüş: Kuyumculuk ,diş hekimliği, endüstri alaşımlarında, optik ayna yapımında,

Jips ve Anhidrit: Kabartmalarda döküm ve sargılarda, sülfürik asit elde etmede, çimento, gübre, boya, emaye, porselen, jips tabakaları yapımında,

Kadmiyum: Kaplama olarak daha çok elektrik, elektronik, otomotiv, uzay ve boya sanayilerinde,

Kalay: Uçak ve gemi endüstrisi ile elektronik ve elektrik sanayiinde geniş bir alanda, boya, parfüm, sabun gibi kimya sanayiinde, matbaacılıkta,mutfak malzemeleri ve cam endüstrisinde, lehim alaşımlarında,

Kalsit: Boya sektöründe kullanılan kalsiyum karbonatların boyutu en fazla 20 mikron olmalıdır. Plastik sektöründe kullanılanların boyutlarının da 0,1-20 mikron gibi daha küçük boyutta olması gerekir. Kağıt sektöründe dolgu ve kaplama maddesi olan kalsiyum karbonat giderek kaolinin yerini almaktadır. Bu Pazar için kalsitin -2 ila -20 mikron gibi çok ince boyutta ve sulu olarak öğütülmüş olması gerekmektedir.

Kullanıldığı son alanlar inşaat ve asfalt sektörleridir. Burada kalsit kırılmış olarak kullanılır.

Kaolin: Seramik, kağıt, boya ve refrakter sanayilerinde kullanılmaktadır.

ABD ve Avrupa ülkelerin kaolinin % 80’i kağıt ve ince seramikte kullanıldığı halde, Türkiye’de bu sektöre sadece %6’sı girmektedir. Kaba seramik ve cam sektöründe %79 gibi büyük bir kısmı harcanmakta geri kalan % 15’i ise çimento sektöründe kullanılmaktadır.

Kaya Tuzu: Yiyecek olarak, kara yollarında buzlanmayı önleyici olarak, ilaç, tekstil ve sanayii ile metalürji de,

Kıymetli Taşlar: Kuvars kristalleri gibi elekronik sanayiinde, ziynet eşyası yapımında,

Kil (Serk+Ref.): Seramik ve refrakter,cam , cam, demir-çelik, çimento,

Kireçtaşı: İnşaat sektöründe, metalürji, kimya, kağıt ve selüloz, seramik, petrol, maddeleri, lastik ve plastik, boya sanayiinde ayrıca hijyenik amaçlarla ve tarım sektöründe,

Kriyolit: Alümiyum sanayiinde, sodyum , tuzlarının sodyum tuzlarının yapımında, cam, seramik ve emaye sanayiinde, tarımda haşere zehiri olarak kullanılır.

Son yıllarda alüminyum üretiminde kriyolit veya yapay kriyolitden başka hidroflüorik asit, sodyum karbonat ve alüminyum hidrat karışımı bir başka yapay üründen ileri derecede yararlanılmaya başlanmıştır.

Kriyolit seramik endüstrisinde beyazlatıcı ve camlaştırıcı olarak ta kullanılır. Ayrıca zımparataşı veya benzeri aşındırıcıların ana yapıştırıcı maddesidir. Kaynak çubuklarının üzeri kriyoliitle kaplanır. Kriyolit zararlı böcekleri öldürücü ilaçların da aktif elemanıdır.

Krom: Metalürjide paslanmaz çelik üretiminde, sodyum-bi-kromat üretiminde, refrakter tuğla üretiminde, renk verici olarak, kaplamacılıkta, deri işletmeciliğinde, ağaç empresyonunda, fotoğrafçılıkta, emaye, seramik endüstrisinde,

Ferrokrom, krom kimyasalları ve krom refrakterleri için krom yerine kullanılabilecek diğer bir malzeme yoktur. Paslanmaz çelik başta olma üzere üstün özellikli alaşımlarda kromun yerini başka bir malzeme kullanılamamaktadır. Kromun yerine kullanılabilecek tek malzeme hurdasıdır.

Kurşun: Akü imalatı, mühimmat, renkli televizyon tüplerinin yapımında, mermi üretiminde, ağırlık malzemesi,

Kuvars: Cam, deterjan, boya, ,seramik, elektronik, yarı kıymetli süs taşları sanayiinde,

Kuvarsit: Cam, seramik, inşaat ve refrakter malzemesi (silika tuğla) yapımında hammadde boya, deterjan, ve hafif gaz-beton yapı elemanlarının üretiminde yardımcı ana madde olarak ayrıca, ferro silisyum ferro -krom üretiminde ve demir-çelik sanayiinde geniş şekilde kullanılmaktadır.

Kuvars kumu: Kuvars kumu cam sanayiinde, kristal cam eşya zücaciye ve düz cam imalinde kullanılır. Döküm sanayiinin en önemli girdilerinden biridir. Seramik sanayiinde sır ve frit yapımında, duvar ve yer karolarında fayansçılıkta, elektroporselenlerin yapımında, filitre sanayiinde de kuvars kumu önemli miktarda kullanılmaktadır.

Gühercile: %85’i azotlu, gübre, olarak % 15’i patlayıcı madde yapımında,

Kükürt: Petro-kimya, kibrit, ilaç, lastik, tekstil, tarım, savunma sanayilerinde,

Losit: Sun’i gübre yapımında ve alüminyum metali üretiminde,

Lületaşı: Pipo ve hediyelik süs eşyası imalinde,

Manganez: Demir-çelik endüstrisinde, kimya sanayiinde, pil-batarya, elektrolitik çinko üretimi, cam ve seramik endüstrisi, kaynak sanayii, tarım sektörü,

Manyezit: Metalürjide refrakter tuğla yapımında, çimento, seramik, kimya, kağıt, cam sanayiinde kullanılmaktadır. Sinter manyezitlerden bazik refrakter tuğlalar ve monolitik malzeme üretilir. Bunlar metal rafine endüstrisinin ve çimento fabrikalarının firmalarının ve çeşitli potaların örülmesinde kullanılırlar.

Kostik kalsine manyezitlerin tüketim alanları daha değişiktir. Başlıca olarak tarım sektöründe ince ince taneliler hayvan yemi iri taneliler ise gübre inşaat sektöründe askı taban izolasyon blokları ve hafif yapı elemanlarının yapımı, ilaç endüstrisinde ve tıpta bir çok sıhhi malzeme üretimi kimya sektöründe magnezyumlu bileşiklerin üretimi, uranyum alanında uranyum oksit elde ederken kullanılan karbonat devrelerinde absorban ve katalizör, yağların veya hızlı çalışan motorların mayilerinin içinde oluşan asitlerin nötrleştirilmesinde katkı maddesi, kağıt lastik ve plastik sektörlerinde, yardımcı hammadde veya katkı maddesi olarak yararlanılır.

Marn: Endüstride çimento hammaddesi olarak,

Mermer-Oniks: İnşaat, el sanatları , boya soda, yem, suni gübre sanayilerinde,

Mika: Muskovitler ısı izalatörü olarak termostatlarda , kaynak çubuklarında, oksijen tüplerinde, soba pencerelerinde, radyo tüpleri ve ısınmaya karşı eşyalarda veya onların parçalarında kullanılırlar.

Mikalardan vakumlu tüplerde ve yüksek performanslı kondansatörlerde de yararlanıldığından askeri amaç ile kullanılmaktadır.

Molibden: Boya maddesi, alaşım elementi, katalizatör, makine, elektrik, paslanmaz çelik ve diğer çelik sanayilerinde, ayrıca sürtünmeyi azaltıcı özelliğinden dolayı motor yağlarına katkı maddesi olarak,

Nefelinli siyanit: Nefelinli siyanitler feldispat kaynağı oldukları gibi, doğrudan cam sanayiinde, levha cam, televizyon tüpü, ampul, cam bloklar ve cam yünü üretiminde kullanılırlar. Isıya dayanıklı borosilikatlı camlar ile, %0,08-0,1 oranında Fe2O3 içeren nefelinli siyanitlerden renkli cam üretilmektedir.

Nefelinli siyanitler, seramik endüstrisinde, boya sanayiinde alüminyum, çimento ve alkali madde üretiminde kullanılır.

Nefelinli siyanitlerin bazı türleri de süs eşyası yapımında kullanılmaktadır.

Nikel: Nikel alaşımları olarak korozyona karşı, mutfak gereçleri, iş ve ev aletleri, hastane aletlerinin üretiminde, protez yapımında, makine üretimlerinde, gemi endüstrisinde, yapı malzemelerinde, motor araç ve gerekçelerinde,

Olivin: Çelik dökümünde , kalıp malzemesi olarak , forsterit tuğlaları yapımında kullanılır.

Olivinler ileri ülkelerin demir-çelik sanayi alanlarında, eritici curuf düzenleyici ve sinterleşme derecesini düşürücü olarak kullanılmaktadır. Bu özelliklerinden dolayı yüksek fırınlarda kok tüketiminde tasarruflu tüketilen kok kömürü % 20 oranında azalmaktadır.

Diğer kullanım alan ise refrakter sektörüdür. Forsteritler , kimyasal bağlı tuğlalar gibi, çeşitli alanlarda diğer refrakterlerle bazı sanayi birimlerinin (yapılarının) imalinde kullanılmaktadır.

Olivin yüksek yoğunluğundan dolayı ağır çimento üretiminde yararlanılan bir maddededir. Bu suretle elde olonan çimentolar,üstlerine aldıkları ağır yükler ve içinde bulundukları yüksek enerji ortam nedeniyle çok sağlam ve dayanıklı olması gereken denizlerdeki petrol platformlarının inşasında kullanırlar..

Olivin veya dunit blokları, güvenliği az zeminlerden geçen demiryollarının temelinde duraylılığı sağlamak için kullanıldığı gibi bunlardan kırılıp balast mıcır da sağlanır.

Perlit: Perlit inşaat sektöründe, sıva, hafif yalıtım betonu, hafif yapı elemanları, ısı ve ses yalıtım betonu , ısı ve ses yalıtım yüzey panoları ve özel amaçlı perlit betonları yapımında kullanılır.

Ayrıca perlit tarımda sera hazırlanmasında, katkı maddesi olarak seramik sektöründe ve cam üretiminde, dolgu maddesi olarak ilaç ve kimya alanında, sıcağa karşı dolgu malzemesi olarak kullanılır.

Profillit: Seramik, dolgu ve refrakter tuğla sanayilerinde, çimento beyaz çimento,

Pomza: Pomza 0,5-1 gr /cm3 yoğunluğuyla, kumdan ve çakıldan çok hafiftir. Harcına pomza katılarak elde edilen beton birimler kum ve çakıl ile üretilenlerden daha hafiftir. Hafif malzemenin inşaat sektöründe işcilik ve malzeme gibi avantajları vardır.

Pomzanın ısı geçirgenlik indeksi normal betondan 6 defa küçüktür. Bu önemli özelliği inşaat sektöründe kullanılmasını cazip hale getirir.

Pomzalar çok iyi vasflı ve hafif dereceli aşındırıcılardır. Sertlikleri 7’yi hatta 8’i geçen zımpara türü aşındırıcılar yanında 5-6 dereceli sertliklerde kullanılabilmektedir.

Pomzaların kullanıldığı bir diğer alan da taş-yıkamadır. Bunun için 8-12 cm. Boyutunda temiz asit pomzalar kullanılır. Yıkama ile kot ve kumaşlar ağartılmaktadır.

Öğütülmüş ponzanın sıkıştırılıp ve hiç bir yapıştırıcı kullanılmadan pişirilmesiyle, kozmetik ponzası elde edilir.

Ponza tarımda da karıştırılarak , yüzeye serpilen böcek ilaçları hafifliklerinden dolayı yüzeyde kalmakta ve sürekli yüzeyde hareketli olan böcekleri etkiler. Ponza, tarım toprağının özel hale getirilmesinde, nemli tutulmasında veya toprağın mevcut özelliğinin korunmasında da kullanılır.

Ponza, aşındırarak temizleme, kimyada filtrasyon, seramikçilikte dolgu maddesi olarak kullanılmaktadır.

Potas: Tarımda gübre olarak, %5 kimya sanayiinde datarjan-cam-seramik-tekstil

Sepiyolit: Boya, seramik, dolgu, tarım, hayvancılık yağ rafinasyonunda,

Sillimanit: Rafrakter ve Seramik sanayiinde,

Soda: Soda Kilit kostik soda sodyum bikarbonat, çamaşır sodası, soda küllü, sabun, deterjan, su yumuşatıcı, cam sasnayiinde ve yangın söndürmede , demiz dışı metalurjide, kağıt hamuru ve haşarat öldürücü ilaçlarda, kağıt, cam, tekstil ve boya sanayiinde, patlayıcı madde suni gübre yapımında,

Sodyum sülfateterjan, tekstil, kağıt ve cam sanayiinde, zırnık eldesinde,

Stronsiyum: Televizyon tüpü yapımında, bileşikler halinde, renkli havai fişek, imalinde, elektrik endüstrisinde, mıknatıs yapımında, cam sanayiinde, piroteknikte, parlatma ve beyazlatıcı işleminde ve boya sanayiinde,

Şiferton: Ateş tuğlası yapımında,

Talk: Seramik, boya, kaplama, dolgu, çatı malzemesi, lastik, kağıt, plastik, kozmatik, ilaç, mürekkep, filitre sanayiinde kullanılır.

Talk yumuşaklığı, pürüzsüz oluşu, parlaklığı rutubet içermesi düşük oranda yağ emme özelliği, yüksek dielektrik mukavemeti, sıcaklığı direnci gibi niteliklerinden dolayı birçok alanda kullanılmaktadır. Yukarıda belirtilenlere ilaveten, ilaç sektörü, genel kozmetik sanayi otomotiv sektörü için cila çatı malzemesi deri işleme ve tebeşirlerin yapımında kullanılır.

Türkiye’de en çok %25 lastik ve %20 seramik üretiminde kullanılmaktadır. Bunları %16 tarım ilaçları, %14 boya sektörü, % 50 pudra, % 4 kağıt endüstrisi ile %16 oranında döküm plastik gibi diğer alanlarda kullanılmaktadır.

Tebeşir: Bezir yağı ile karıştırılarak cam macunu, kireç üretimi ve porlant çimentosunda,

Titan: Ağırlıklı olarak savunma amaçlı kullanılan bir madendir.Uçaklarda uzay araçlarında, zırhlı araç imalinde, demiryolu rayları ile lokomotif ve vagon tekerleklerinde, boya sanayiinde, diş hekimliğinde ve tekstil endüstrisinde, plastik, ilaç, ve kimya sanayiinde,

Trona: Doğal soda mineralidir. Rafineri ile soda (No 2003) haline getirilerek kullanılır.

Vanadyum: Daha çok demir-çelik sanayiinde, ayrıca katalizör olarak, boya ve matbaa sanayiinde,

Vermikulit: İnşaat (Sıva), tarım, boya,lastik, plastik, sondaj, (çamur) sanayiinde

Volfram: Kimya, uçak endüstrisi, elektrik , kesici ve delici makine üretiminde, yüksek ısıya, aşırmaya dayanıklı çelik üretiminde,

Vollastonit: Ana kullanım alanı seramik endüstrisidir. Ayrıca plastik ve boya sanayiinde, asbest alternatifi olarak,

Seramikte pişirme süresini azaltır.

Zeolit:

Doğal gazlardaki karbondioksitin bileşiminden uzaklaştırılmasında,
Petrol ve doğal gaz sahalarında, rezervlerin ve paleojeolojik koşulların belirlenmesinde,
Katalizör olarak rafinerlerde
Kalsiyum ve magnezyum içeren ağır suyun yumuşatılmasında,
Şehirlerin ve endüstri tesislerinin atık sularındaki azot ve istemeyen bazı ağır mineral iyonlarının alınmasında ,
Oksijen azalan ortamlarda, azotlu absorbla azaltıp buraya oksijenli hava akımının sağlanmasında kullanılır.
Tarımda bazı istenmeyen katyonları tutarak, toprak kirliliğinin önlenmesinde
Arazilerde gübrelenmelerden sonra, toprağın tarıma hazırlanmasında,
Hayvancılıkta sığır, tavuk gibi hayvanların yemlerine belirli oranda katılarak besi amacı ile,
Göl ve göletler çevresindeki biyolojik atıkların oluşturduğu doğal kirliliğin önlenmesinde,
Canlı balık ve diğer su kültürlerinin şeklinde, ihtiyaç duyulan oksijence zengin havanın sağlanmasında kullanılır.

Zeolitler, çimento sektöründe puzolanik madde olarak, kağıt üretiminde, hafif agrega üretiminde de kullanılır.

Zımpara: Aşındırıcı ve inşaat sanayiinde,

Zirkonyum: Zirkonun kullanılabilmesi için zirkondan zirkonyum elementinin elde edilmesi gerekir. Bu amaçla zirkonun indirgenmesi ve elektrolize edilmesi gerekir.

Zirkonun tüketiminde ilk sırayı refrakter sektörü alır. Televizyon, çelik ve cam sektörü de zirkonun kullanıldığı diğer alanlarıdır.

Zirkonun kullanıldığı diğer bir alan da seramik sanayiidir.

Zirkonyum son zamanlarda, yalnız başına veya kalayla alaşım halinde getirilerek nükleer yakıt kartuşlarının muhafazasında ve nükleer tesislerin metal yapılarında kullanılmaktadır.

Zirkonyum-plutonyum veya zirkonyum -uranyum alaşımlarından nükleer yakıt olarak yararlanılır.

Zirkonyumun kullanıldığı bir alan da flaş ampullerinin ve radyo lambalarının yapımıdır.

Madencilik Yönetmeliği Nedir?

Madencilik yönetmeliği, Türkiye Cumhuriyeti Devletinin hüküm ve tasarrufu altında olan maden kaynaklarının, milli menfaatlere uygun olarak aranması, işletilmesi, geliştirilmesi ve üretilmesi amacıyla gerçek ve tüzel kişilere belli bir süreyle hak verilmesi için 4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanununun uygulanması ile ilgili usul ve esasları düzenlemektir.

Madencilik Makinaları Nelerdir?

Madencilik makineleri, maden yataklarından çıkarılan madenleri işlemek veya taşımak için kullanılan çeşitli makinelerdir. Madencilik makineleri, madenlerin türüne ve çıkarılma yöntemlerine göre çeşitli şekillerde sınıflandırılabilir.

Yüzey Madencilik Makineleri: Yüzey madencilik makineleri, yer yüzeyinde yapılan madencilik işlemlerinde kullanılan makinelerdir. Bu kategori, açık maden ocakları için kepçeler, yükleyiciler, tırmıklar, sondaj makineleri, tünel açma makineleri, iş makineleri, kırıcılar, taşlama makineleri gibi birçok farklı makineyi içerir.

Yeraltı Madencilik Makineleri: Yeraltı madencilik makineleri, yer altında yapılan madencilik işlemlerinde kullanılan makinelerdir. Bu kategori, yer altında madenlerde çalışan işçilerin güvenliği gözetilerek tasarlanan tünel açma makineleri, kazıcılar, vinçler, yükleyiciler, sondaj makineleri ve daha birçok farklı makineleri içerir.

Madencilik sektöründe en çok kullanılan madencilik makineleri ise;

Kepçeler: Büyük, ağır yükleri taşıyabilen ve kazı işlemlerinde kullanılan makinelere denir. Kepçeler, açık madenlerde ve yeraltı madenlerinde kullanılmaktadır.
Yükleyiciler: Genellikle büyük madenlerde kullanılan yükleyiciler, çeşitli maden ve cevherleri toplamak ve taşımak için kullanılır.
Delme makineleri: Madenlerde kuyu açmak için kullanılan delme makineleri, kazı işlemini hızlandırmak ve işçilerin güvenliğini sağlamak için kullanılmaktadır.
Tünel açma makineleri: Yeraltı madenlerinde tüneller açmak için kullanılan makinelerdir. Bu makineler, işçilerin güvenliğini sağlamak ve kazı işlemini hızlandırmak için kullanılır.
Su ve atık su pompaları: Madenlerdeki su ve atık suyunu taşımak ve boşaltmak için kullanılan pompalardır. Bu pompalar, madenlerin verimli bir şekilde çalışmasını sağlamak için önemlidir.
Dozerler: Büyük, ağır makineler olan dozerler, madenlerdeki toprak, kaya ve diğer malzemeleri taşımak ve yüklemek için kullanılır.
Kaya Kırıcıları: Kaya kırıcıları, madencilik sektöründe büyük kaya parçalarını kırarak işlenmesi daha kolay parçalara ayırmak için kullanılan makinelerdir.

Madencilik Firmaları

Eti Krom
Koza Altın
Çayeli Bakır
Eti Bakır
Türkiye Kömür İşletmeleri
Dedeman Madencilik
Tüprag
Yıldızlar SSS Madencilik
Güneydoğu Bakır İşletmeleri
Tümad Madencilik
Eti Alüminyum
Karadeniz Bakır İşletmeleri
Çiftay
Demir Export
Erdemir
Eti Maden
İhlas Madencilik
Lidya Madencilik
SSR Mining
Anagold Madencilik
Doğu Biga Madencilik
Kuzey Biga Madencilik
Esan Eczacıbaşı
Eldorado Gold
Asya Madencilik
Limak Holding
Altınordu Madencilik
Türkiye Taşkömürü Kurumu
İçdaş
Acacia Maden
Agola Madencilik
Akçansa Çimento
Akçelik Madencilik
Akdağlar Madencilik
Aksu Madencilik
Alagöz Maden
Ataer Madencilik
Barit Maden
Batıçim Batı Çimento
Bilfer Madencilik
Camiş Madencilik
Canel Münip Çoker Madencilik
CTC Enerji Madencilik
Delta Star
Egemad Maden
Ekin Maden
Er Madencilik
Erişsan Beton
Gübretaş Maden
Gümüştaş Maden
İÇDAŞ
İlan Madencilik
İmbat Madencilik
Kale Maden
Kaltun Maden
Kar Mineral
Kastamonu Madencilik
Korat Madencilik
Koyunoğlu Madencilik
Madkim Maden
Marmotek Madencilik
Matel Hammadde
Melkatek Madencilik
Meta Nikel Kobalt Madencilik
MRT Mining
Öksüt Madencilik
Oreks Madencilik
Pasinex Arama ve Madencilik
Polat Madencilik
Polyak Eynez
Santral Madencilik
Soner Temel Mühendislik
Tera Maden
Türk Maadin
Zafer Madencilik
Zenit Madencilik
Grup İdeal Madencilik
Bükköy Madencilik
Çelikler Taahhüt
Holun Enerji
Plt Madencilik
Kuzey Anadolu Madencilik
Üçpınar Madencilik
Arafa Madencilik
Aydın Linyit
Gediz Madencilik
Park Teknik
Hattat Enerji
Kömür İşletmeleri AŞ
BKİ Batı Kömür
Yeni Anadolu Madencilik
Kiremitçiler Madencilik
Yeniköy Kemerköy
İbrice Maden
Atabek Maden
Bozdağ Kömür
Uysal Madencilik
Fernas
Mates Madencilik
Vefa Group
Aldridge
Galata Madencilik
Teck Arama ve Madencilik

Madencilik Uygulamaları Nelerdir?

Madencilik uygulamaları, yeraltından cevherin çıkarılması yerüstü ve/veya yeraltı madenciliği yöntemleri kullanılarak iki şekilde gerçekleştirilmektedir.

Açık ocak madenciliği ya da diğer bir deyişle yerüstü madenciliği, cevherin yer yüzeyine yakın bulunduğu alanlarda, gerektiğinde maden üzerindeki örtü tabakasının (pasa) alınarak ekonomik şekilde çıkarılması için uygulanan üretim şeklidir. Yüzeye yakın olan cevherin yayılımı ve boyutu açık ocak madenciliğinin de kendi içinde çeşitlenmesini sağlamıştır.

Günümüzde işletmeye açılan yer üstü maden ocakları incelendiğinde genel olarak üç farklı yöntemin uygulandığı söylenebilir. Bunlar; yatay cevher yatağına sahip linyit, kömür ocakları, eğimli veya dik dalımlı cevher yatağına sahip metalik maden ocakları, yüzeye yakın, yamaçta oluşmuş cevher yatağına sahip endüstriyel hammadde ve doğal taş maden ocakları olarak örneklendirilebilir.

Yer altı madenciliği ise cevherin derinde ve açık ocak yöntemiyle ekonomik olarak çıkarılamaması durumunda galeri ve/veya kuyular oluşturularak madenin çıkartıldığı üretim şeklidir. Ayrıca yeraltı madenciliği sınıfına giren yeraltı gazlaştırma, çözelti madenciliği ve hidrolik madencilik gibi özel üretim yöntemleri de bulunmaktadır.

Hazırlık çalışmalarını takiben cevherin bulunduğu yerden çıkartılarak hazırlanması ve gerekliyse zenginleştirilmesi, sonrasında pazara sunulması veya kullanılacağı yere nakliyesi işletme faaliyetleri kapsamındadır.

Fizibilite aşamasında belirlenen maden metodunun temel amacı üretim faaliyetlerinin kapsamını belirlemektedir. Madencilik uygulamalarına bakıldığında genellikle açık ocak veya yeraltı üretim yöntemleri görülmekteyken cevher yatağının yayılımına bağlı olarak her iki yöntemin de bir arada uygulandığı işletmelere rastlamak mümkündür.

Yeraltı madencilik yönteminde üretim faaliyetleri cevhere ulaşımın sağlanması ile başlamaktadır. Cevher yatağının ve yan kayaçların dayanımına bağlı olarak delme-patlatma veya mekanize kazı yöntemleri kullanılmaktadır. Çıkarılan cevher yeraltı kamyonları veya konveyör bant yardımıyla cevher hazırlama ve zenginleştirme işlemlerine yönlendirilmektedir.

Delme-patlatma yönteminde her bir patlatma öncesinde arazi yapısı, kayaç yapısı, sertliği, kırılganlığı, jeolojik değişimleri, istenen parça boyutu ve ortamın su muhtevasına göre patlayıcı tipi seçilerek delme-patlatma tasarımları oluşturulur. Açık ocak üretimlerinde, güvenli şev açısı oluşturularak basamak düzeninde üretimin devam etmesi sağlanır. Pasa veya cevher üretimi için uygulanacak her bir patlatmanın cevher hazırlama için istenen parça boyutunu sağlaması, toz, gürültü/hava şoku ve vibrasyon etkisinin en az olacak şekilde gerçekleştirilmesi hedeflenmektedir.

Patlatma sonrası gevşetilen cevher, iş makinaları yardımıyla kamyonlara yüklenerek cevher hazırlama alanına boşaltılır. Doğrudan kazıma-sökme yönteminin uygulandığı açık ocak yöntemlerinde kazılan cevher aynı anda kamyonlara yüklenerek stok alanı veya cevher hazırlama alanına taşınır.

Üretim çalışmalarıyla elde edilen cevher fiziksel ve kimyasal özellikleri itibariyle her zaman doğrudan kullanılmaya veya satışa sunulmaya uygun olmamaktadır. Bu tür cevherlerin kullanım yerlerine uygun hale getirilebilmesi için cevher hazırlama ve gerektiği durumda zenginleştirme işlemlerine tabi tutulması gerekmektedir.

Cevher hazırlama işlemleri ile cevherin kimyasal özelliklerine müdahale edilmeden parça boyutu ve şekil gibi talep edilen fiziksel özelliklere sahip ürün elde edilmesi amaçlanmaktadır. En yaygın kullanılan cevher hazırlama işlemleri; kırma, öğütme, eleme,- sınıflandırma, katı-sıvı ayrımı gibi uygulamalardır. Maden yapısının özelliklerine bağlı olarak kuru ya da sulu ortamlarda cevher hazırlama işlemleri yapılabilmektedir.

Cevher zenginleştirme uygulamaları genellikle cevher hazırlama işleminden sonra yapılır.

Tenör veya safsızlık içerikleri bakımından istenen kimyasal özelliğe sahip olmayan cevherlerin, çeşitli fiziksel, fizikokimyasal ve kimyasal/biyokimyasal yöntemler kullanılarak piyasaya sunulabilir nitelikte ürün elde edilmesi cevher zenginleştirme yöntemiyle gerçekleştirilir. Elle veya mekanik ayıklama, boyuta göre sınıflandırma, gravite ile ayırma, manyetik ayırma, elektrostatik ayırma en çok kullanılan fiziksel ayırma yöntemleridir.

Flotasyon, aglomerasyon, flokülasyon, amalgamlaştırma gibi yöntemler cevher taneciklerinin yüzey özelliğine dayalı başlıca fizikokimyasal zenginleştirme yöntemleridir. Kimyasal/biyokimyasal zenginleştirme ile istenilen metalin veya bileşenin bir kimyasal çözücü ile cevherden ayrılması sağlanır. Kalsinasyon, kavurma, siyanürleme, liç uygulamaları kimyasal zenginleştirmeye, bakteri ve mikroorganizmaların katalizör etkisi kullanılarak metalik bileşiklerin ayrıldığı bakteriyel liç biyokimyasal zenginleştirmeye örnek verilebilir. Cevher zenginleştirmede elde edilmesi amaçlanan cevher tanelerini içeren kısım konsantre, diğer taraftan ayrılan kısım ise atık olarak nitelendirilir. Elde edilen konsantre satılmaya uygun ise pazara sunulur veya safsızlık içeriğinin giderilmesi için rafineri gibi ileri zenginleştirme işlemlerine yönlendirilir. Oluşan atık ise depolama, dolgu amaçlı kullanma, bertaraf tesislerine transfer gibi alternatiflerle değerlendirilmektedir.

Madencilik ile İlgili Meslekler

Maden Mühendisi
Jeoloji Mühendisi
Jeofizik Mühendisi
Hidrojeoloji Mühendisi
Cevher Hazırlama Mühendisi
Maden İşçisi
Sondaj Mühendisi
Sondajcı
Sondaj teknikeri
Maden teknikeri
İş makinesi operatörü

Madencilik Terimleri Nelerdir?

ABATAJ
ABİSAL FASİYES
ABSORPSİYON
ABSORPLAYICI
AÇIK ALEV
AÇIK AYAK İŞLETME METODU
AÇIK İŞLETME
AÇIK İŞLETME METODU
AÇIK OCAK
AÇIK POLİGON
AÇILIM YARMASI
AÇILI DİSKORDANS
ADESE
ADİ MERMERLER
ADSORPSİYON
AERAJ
AEROB
AERODİNAMİK
AEROSİKLON
AEROSOL
AEROSTATİK
AFLÖRMAN
AGLOMERA
AGLOMERASYON
AGREGA
AGRICOLA
AĞAÇ DİREK
AĞAÇ TAHKİMAT
AĞAÇ TAHKİMATLI AYAK İŞLETME METODU
AĞAÇ TAHNİDİ
AĞAÇ VİDASI
AĞIR ANFO
AĞIR ÇAMUR
AĞIRLIK TİJİ
AĞIR ORTAM AYIRMASI
AĞIR ORTAM SİKLONU
AĞIR SODA KÜLÜ
AJUR
AJÜSTÖR
AKAÇLAMA
AKIŞKAN YATAKLI YAKICILAR
AKIMLA KLASİFİKASYON
AKIM ŞEMASI
AKIŞKAN YATAKLI YAKMA SİSTEMİ
AKİFER
AKİK
AKİK JASPLARI
AKİS ÇİVİSİ
AKMA ŞEKLİNDE HEYELAN
AKORT İŞÇİLİK
AKROSAJ
AKSİYAL VANTİLATÖR
AKTARICI KAZICI
AKTARICI ŞOVEL
AKTİFLEYİCİ REAKTİF
AKTİNOMETRE
AKVAMARİN
AKÜLÜ LOKOMOTİF
ALACA SOMAKİ
ALANGUR
ALAŞIM
ALBATR
ALÇITAŞI
ALEV KESİCİ
ALEV SIZDIRMAZ CİHAZ
ALEV SIZDIRMAZLIK
ALFRED (BERNHARD) NOBEL
ALIN
ALINDA TAVAN BASINCI
ALIN KONVEYÖRÜ
ALIN MEKANİZASYONU
ALİDAT
ALLOMETAMORFOZ
ALLOTROPİ
ALOXİTE
ALSz
ALTBANT KONVEYÖRÜ
ALTIN AYARI
ALT TABAN YOLU
ALÜMİNA
ALÜMİNYUM
ALÜVİYON
ALTIN RAFİNASYONU
AMALGAMASYON
AMBUAJ
AMELE BİRLİĞİ
AMENAJMAN
AMETİST
AMORF
AMORTİSMAN
ANA BANT
ANA DEKAPAJ
ANAEROB
ANA GALERİ
ANA HALAT
ANA KAT
ANA KUYU
ANA YOL
ANBARLI AYAK İŞLETME METODU
ANDEZİT
ANEMOMETRE
ANEROİT BAROMETRE
ANGLDOZER
ANGLEZİT
ANHİDRİT
ANİ GAZ BOŞALMASI
ANİZOTROP
ANJİLDİT
ANKERAJ TAHKİMATI
ANMA BOYUTU
ANMA KAPSİTESİ
ANMA KESİTİ
ANOMALİ
ANTİGRİZU DEVRE KESİCİ
ANTİGRİZU PATLAYICI MADDELER
ANTİKLİNAL
ANTİMUAN
ANTRASİT
APEX
APOFİZ
APLİT
ARA-BAĞ
ARADEKAPAJ
ARAGONİT
ARA KAT
ARA KAT LAĞIMI
ARA KATLI GÖÇERTMELİ AYAK İŞLETME METODU
ARAKESME
ARALIKLI KAPSÜL
ARAMA
ARAMA GALERİSİ
ARAMA RUHSATI
ARAMA SONDAJI
ARA ÜRÜN
ARBİTRAJ
ARDAK DİREK
ARGON IŞINI
ARITMA
ARK FIRINI
ARKOZ
ARSENİK
ARSENOPİRİT
ARTEZYEN
ARTIK
ASBEST
ASETİLEN LAMBASI
ASFALTİT
ASİTBORİK
ASİT KAYAÇ
ASKIDA BIRAKILAN TOPUK
ASMA PUSULA
AŞAĞIDAN YUKARI RAMBLELİ AYAK İŞLETME METODU
ATAPULGİT
ATEŞÇİ
ATEŞE DAYANIKLI MALZEME
ATEŞLEME
ATEŞLEME DEVRELERİ
ATEŞLEME KABLOLARI
ATEŞLEME KARTUŞU
ATEŞLEME MAKİNESİ
ATIL POTANSİYEL
ATIK
ATIM
AYAK
AYAK BOYU
AYAK İLERLEME HIZI
AYAK İLERLEMESİ
AYAK KONVEYÖRÜ
AYAK RANDIMANI
AYIRMA
AYKIRI TABAKALAŞMA
AYNA
AYIRMA YOĞUNLUĞU
AYIKLAMA
AYRILIM YÜZEYİ
AZİMUT
BACA
BAGER
BAĞLAMA KİLİ
BAĞLANTI PABUCU
BAĞTAMİR HALKASI
BAKIR
BAKIR LİÇİ
BALAST
BALAST TAŞI
BALGAM TAŞI
BANT
BANT KONVEYÖR
BANT SIYIRICI
ANT TAHRİK TAMBURU
BARAJ
BARAJ KAPISI
BARELİ KÖMÜR
BARET
BARİT
BAROGRAF
BAROLUKS
BAROMETRE
BARUT
BARUTÇU
BASAMAK
BASAMAK EĞİMİ
BASAMAK YÜKSEKLİĞİ
BASINÇLI AKIŞKAN YATAKLI YAKMA SİSTEMİ
BASINÇLI AKİFER
BASINÇ ÇATLAKLARI
BASINÇLI FİLTRE
BASINÇLI HAVA
BASINÇLI HAVA İLE PATLAMA
BASINÇLI HAVA İLE RAMBLE
BASINÇLI HAVA TENEFFÜS İSTASYONU
BASINÇLI HAVA TENEFFÜS TERTİBATI
BASINÇLI SU DÜZEYİ
BASINÇ METAMORFOZU
BASİT MAĞARA AÇIKAYAK İŞLETME METODU
BASİT TAHKİMATLI AYAK İŞLETME METODU
BASİT SARIMLI DAMAR
BAŞAŞAĞI
BASMA
BASTIRICI
BAŞAŞAĞI AÇIKAYAK İŞLETME METODU
BAŞKALAŞIM
BAŞKALAŞMA
BAŞKALAŞIM KAYAÇLARI
BAŞKALAŞIM MADEN YATAKLARI
BAŞ LAMBASI
BAŞYUKARI
BAŞYUKARI AÇIKAYAK İŞLETME METODU
BAŞYUKARI RAMBLELİ AYAK İŞLETME METODU
BATAK JİG
BAZALT
BAZALTİK POMZA
BAZİK KAYAÇ
BEKLEME BARAJI
BELİRLİ MÜMKÜN REZERV
BELLEME
BENT
BENTONİT
BİLANÇO REZERVİ
BİLYALI DEĞİRMEN
BİTÜM
BİTÜMLÜ ŞİST
BİYOKÖMÜR
BİYOTİT
BLİSTER BAKIR
BLOK
BLOK ÇALIŞMA YÖNTEMİ
BLOK ÇÖZELTi YÖNTEMİ
BLOK GÖÇERTMELİ AYAK İŞLETME METODU
BLOK GÖÇERTMESİ
BLOK KAYMA
BLOV AVT PREVENTER
BOME
BONANZA
BOR
BORAKS
BORASİT
BORAT
BORKARBÜR
BOR KARPİT
BOR MİNERALLERİ
BOŞLUK
BOŞLUK DUYARLIĞI
BOŞLUK TAHKİMİ
BOYUNA KAMA
BOYUNDURUK
BOZUK DİNAMİT
BOZULMAMIŞ NUMUNE
BOYUTA GÖRE AYIRMA
BREŞ
BREŞ MERMERİ
BREŞOİD STRÜKTÜR
BRİKET
BRİKETLEME
BRONZ
BROYNERİT
BULAMAÇ
BULON
BULUCULUK
BULUCULUK HAKKI
BUM
BUNKER
BUREAU OF MİNES YÖNTEMİ
BURGU
BURGULU NUMUNE ALMA AYGITI
BURGU MAKİNESİYLE YAPILAN AÇIK İŞLETME METODU
BUSTER
BÜR
BÜYÜK AÇIK İŞLETME
BÜYÜK HAZIRLIK
CEBRİ HAVALANDIRMA
CEP
CER HALATI
CER KUESİ
CER MAKARASI
CEVHER
CEVHER HAZIRLAMA
CEVHER ZENGİNLEŞTİRME
CEVHER ZENGİNLEŞTİRME EĞRİSİ
CIP-YÖNTEMİ
CIVA
CROSS METODU
CÜRUF
CÜRUF ÇİMENTOSU
ÇAKIL
ÇAKMAKTAŞI
ÇAMUR
ÇAMUR POMPASI
ÇAN
ÇANCI
ÇAPRAZ AYAK
ÇAPRAZ ÇERÇEVE TAHKİMATLI AYAK İŞLETME METODU
ÇAPRAZ SARIMLI HALAT
ÇARKLI BAGER
ÇARKLI HAVÖZ
ÇARPMALI DELME SİSTEMİ
ÇATAL DİREK
ÇATLAK FAYLARI
ÇATLAK SÖKÜMÜ
ÇEKİCİ LAĞIMDA ÇALIŞAN DELİCİ
ÇEKİÇLEME
ÇEKİÇLİ KIRICI
ÇELİK
ÇELİK DİREK
ÇELİK HALAT
ÇELİK ÖRGÜLÜ BANT
ÇELİK TAHKİMAT
ÇENE
ÇENELİ KIRICI
ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ (ÇED)
ÇEYN KONVEYÖR
ÇIKARILMAYA HAZIR REZERV
ÇIKIŞ HAVASI
ÇIMA
ÇİFT DRAGLAYN YÖNTEMİ
ÇİMENTO
ÇİNKO
ÇİNTİ
ÇOK JETLİ YAKICILAR
ÇOMAK
ÇÖKELTME HAVUZU
ÇÖKME
ÇÖKTÜRÜCÜ REAKTİF
ÇÖRT (ÇERT)
ÇÖZELTİ
ÇÖZÜNÜRLÜK
ÇUBUKLU DEĞİRMEN
ÇUKUR
DOĞAL ELEMENTLER
DAİMİ NEZARETÇİ
DAMAR
DAMAR KALINLIĞI
DAMARLI MERMER
DARBELİ SONDAJ
DARBELİ-ROTARİ SONDAJ
DAYK
DEBİ
DEDEKTÖR
DEFLAGRASYON
DEGAJ
DEKANTÖR
DEKAPAJ
DEKAPAJ ORANI
DEKOVİL
DELİK ÇAPI
DELİK DELME
DELME HIZI
DEMARAJ
DEMİR DİREK
DEMİR ŞAPKA
DEMİRYOLU
DEMİRYOLU AÇIKLIĞI
DENGELİ İHRAÇ SİSTEMİ
DENİZALTI KÖMÜR İŞLETMECİLİĞİ
DEPLASMAN
DEPREM
DEPREMBİLİM
DEPREM KUŞAĞI
DEPREM ŞİDDETİ
DEPRESYON
DEPRESYON KONİSİ
DEPRESYON ZAYİATI
DERAYMAN
DERİN AÇIK İŞLETME
DESANDAN HAVA AKIŞI
DESANDRİ
DESANSÖR
DESİBEL
DETONATÖR
DEVELOPMAN
DEVİR
DEVLET HAKKI
DEVRİDAİM ÇAMURU
DEVRİDAİM POMPASI
DEZOKSİDAN MADDE
DİAMIKNATISLI MİNERAL
DİFERANSİYEL FLOTASYON
DİFÜZÖR
DİK BAŞYUKARI
DİK DAMAR KESİM
DİKEY ATIM
DİKEY AYAKLI GÖÇERTME
DİKME
DİLİM
DİLİMLİ GÖÇERTMELİ AYAK İŞLETME METODU
DİLİMLİ RAMBLELİ AYAK İŞLETME METODU
DİMORF MİNERAL
DİNAMİK DEPRESYON
DİNAMİT
DİNAMO
DİNLENDİRME HAVUZU
DİREK
DİREK DİBİ
DİRİ FAY
DİSEMİNE
DİSEMİNE CEVHER
DİSKORDANS
DİSTEN
DİŞ DİBİNDEN KOPMA
DİŞ SIYIRMA
DİYABAZ
DİYAGONAL AYAK
DİYASPOR
DİYATOMİT
DİZELLİ LOKOMOTİF
DİZEL YAKITI
DOĞAL (TABİİ) GAZ
DOĞAL HAVALANDIRMA
DOĞAL SODA ÜRETİMİ
DOĞAL ELEMENTLER
DOĞRULTU
DOĞRULTU VERME
DOKANAK
DOLGU
DOLGU MALZEMESİ
DOLOMİT
DOMUZDAMI
DOMUZDAMCI
DORE İZABESİ
DORE METAL
DOZER
DOZÖR
DÖKME ÇELİK
DÖKME DEMİR
DÖKÜM
DÖNEL DELME
DÖNER DARBELİ SONDAJ
DÖNER DELMELİ SONDAJ METODU
DÖNER (Rotari) FIRIN
DÖNER KEPÇELİ EKSKAVATÖR
DÖNER TUMBA
DÖNÜMLÜ AYAK
DÖRTLEME METODU
DÖVME ÇELİK
DÖVMELİ DELME SİSTEMİ
DREGLAYN
DRENAJ
DRENAJ GALERİLERİ
DRENAJ HAVUZU
DRENAJ KANALI
DRENAJ KUYULARI
DRİLL COLLAR
DRİLL PİPE
DSM (DENSE MEDİA) SİKLONLARI
DUMAN
DUMANSIZ BARUT
DURULTMA HAVUZU
DUYARLIK
DÜŞÜK KARBONLU ÇELİK
DÜŞÜM
DÜZ DAMAR KESİM
DÜZLEMSEL KAYMA
DYNAWHİRLPOOL (SANTRİFÜJ FIRLATICI) AYIRICISI
EFEKTİF ISI
EĞİM
EĞİM AÇISI
EĞİMLİ TABAKALAŞMA
EKONOMİK CEVHER
EKSKAVATÖR-BANT YÖNTEMİ
EKSKAVATÖR
EKSOJEN METAMORFOZ
EKSPLORASYON
EKSPLOSİF
EKSPLUVATASYON
EKSTENSOMETRE
EKSTRÜSİF KAYAÇ
ELASTİK TAHKİMAT
ELEK
ELEK ALTI
ELEK ANALİZİ
ELEK RANDIMANI
ELEK ÜSTÜ
ELEKTRİKLE ATEŞLEME
ELEKTRİKLİ KAPSÜL
ELEKTRİKLİ LOKOMOTİF
ELEKTRİK SONDAJI
ELEKTROLİT
ELEKTROLİTİK BAKIR
ELEKTROLİZ
ELEKTROMANYETİK SİKLON
ELEKTROMETALURJİ
ELEKTRONİK GECİKMELİ KAPSÜL
ELEKTROSTATİK AYIRMA
ELEME
ELEME RANDIMANI
ELMAS
ELMASLI SONDAJ
ELUVİAL CEVHER YATAKLARI
EMAYE
EMİSYON
EMNİYET
EMNİYET FİTİLİ
EMNİYET HALATI
EMNİYET LAMBASI
EMNİYETLİ PATLAYICI MADDE
EMNİYET MANDALI
EMNİYET TOPUĞU
EMPERMEABL
EMPRENYE ETME
EMÜLSİYON
EMULSİYON PATLAYICI MADDELER
ENDÜSTRİYEL HAMMADDELER
ENDÜSTRİYEL REZERV
ENERJİ
ENJEKSİYON
EPİGENETİK MADEN YATAKLARI
EPİTERMAL
ERGİME
ERGİME ISISI
ERGİME NOKTASI
ERİTİCİ
ERİYİK
ERGONOMİ
ERKEK TAHLİSİYE
EZİLME ZONU
FARİN
FAY
FAY ATIMI
FAYDALI REZERV
FAYDASIZ REZERV
FELDİSPAT
FENNİ NEZARETÇİ
FERDİ MASKE
FERE
FERROALAŞIMLAR
FERROALYAJ
FERROKROM
FERROMANGAN
FIRDÖNDÜ
FİLLER DAMAR
FİLMASİN
FİLON
FİLON KAYAÇLAR
FİLTRASYON
FİLTRE
FİSKETE
FİTİL
FİTİLLİ ATEŞLEME
FLAS İZABE YÖNTEMİ
FLEKSÜR
FLİS
FLOKÜLANT
FLOKÜLASYON
FLOTASYON
FLOTASYON HÜCRESİ
FLOTASYON KOLONU
FLOTASYON PETEĞİ
FLUORESAN MİNERALLER
FLUORİT
FONSAJ
FORMASYON
FORMASYON DONDURMA METODU
FORMEN
FOSFAT
FOSİL
FOSİLBİLİM
FOSİL YAKITLAR
FOTOJEOLOJİ
FRAS (YÖNTEMİ) METODU
FREN DİSKLİ KONVEYÖR
FRENO
FRENOLU KUYU
FÜLLER TOPRAĞI
GALEN (GALENİT)
GALERİ
GALERİ AÇMA MAKİNESİ
GALERİ ATEŞLEMESİ
GALERİ TAHKİMATI
GANG
GAZ BOŞALMASI
GAZ DEDEKTÖRÜ
GAZ DİNAMİĞİ
GAZ DRENAJI
GAZ EMME
GAZ GALERİLERİ
GAZ İNTİŞARI
GAZLI KÖMÜR
GAZ MASKESİ
GAZ ORTAM SAHALARI
GECİKMELİ KAPSÜL
GECİKMESİZ KAPSÜL
GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK
GEÇİCİ TAHKİMAT
GEM
GEMOLOJİ
GENEL EĞİM AÇISI
GENEL JEOLOJİ
GEOİD
GERÇEK DAMAR KALINLIĞI
GERİLİM
GERİ TEPME
GEVŞEME
GEYZER
GLAUBERİT
GNAYS
GÖÇERTMELİ AYAK İŞLETME METODU
GÖÇERTMELİ BADAMALI (SUN’İ TAVANLI) UZUN AYAK METODU
GÖÇERTME USULÜ
GÖÇME
GÖÇÜK
GÖMLEK
GÖRÜNÜR REZERV
GÖZENEKLİLİK
GRABEN
GRADEN
GRAFİT
GRANİT
GRANÜLOMETRİ
GRAVAK
GRAVİMETRE
GRAVİTE
GRAVİTE RAMBLE (DOLGU)
GRAVİTE YÖNTEMİ
GRE
GRES POMPASI
GRES YAĞI
GREYDER
GRİZU
GRİZU ALARM AYGITI
GRİZU PATLAMASI
GRİZULU OCAK
GRİZU MUAYENESİ
GÜCÜK
GÜHER
GÜHERÇİLE
GÜMÜŞ
GÜRÜLTÜ
HAFİF PATLAYICI MADDE
HAFİF SODA KÜLÜ
HAFRİYAT
HALAT
HÂLE
HALLOYSİT
HAM CEVHER
HAMLAMA
HAP YAPMA
HARARET
HARMANLAMA
HARMAN SAHASI
HARMAN SONU (A+B+C) RANDIMANI
HAVA
HAVA BENDİ
HAVA ÇIKIŞ BAŞYUKARISI
HAVA ÇIKIŞ GALERİSİ
HAVA ÇIKIŞ KUYUSU
HAVA DÖNÜŞ YOLU
HAVA FOTOGRAMMETRİSİ
HAVA GİRİŞ KUYUSU
HAVA KALİTESİ
HAVA KAPISI
HAVA KİRLETİCİLERİ
HAVA KÖPRÜSÜ
HAVA KROSİNGİ
HAVA NUMUNESİ ALMA
HAVA ŞOKU
HAVAİ HAT
HAVALANDIRMA
HAVALANDIRMA KAPISI
HAVALANDIRMA MODEL
HAVALANDIRMA PERDESİ
HAVALI AYIRMA MASASI
HAVALI SONDAJ
HAVA YASTIĞI
HAVA YOLU
HAVE
HAVÖZ
HAVUZ
HAVUZ LİÇİ
HAVZA
HAZNE KAYAÇ
HAZNELEŞTİRME
HEİM KURALI
HELEZON
HELEZONLU MATKAP
HETEROJEN
HEYELAN
HIZAR TESİSİ
HİDROGRAFİ
HİDROJEN
HİDROJENASYON
HİDROKSİL
HİDROKS YÖNTEMİ
HİDROMETALURJİ
HİDROLİK DİREK
HİDROLİK KAZI
HİDROLİK NAKLİYAT
HİDROLİK PRES
HİDROLİK RAMBLE
HİDROSİKLON
HİDROSTATİK BASINÇ
HİDROSTATİK DÜZEY
HOBEL
HOMOJEN
HORST
HORTUM
ISI
ISIL İŞLEM
IZGARALI KÖMÜR YAKMA SİSTEMLERİ
İÇ KUYU
İHRAÇ
İHRAÇ KULESİ
İHRAÇ KUYUSU
İHRAÇ SİSTEMİ
İHRAÇ VİNCİ
İHZARAT
İHZARAT GALERİLERİ İHTİYACI
İKAZ DİNAMOSU
İLMENİT
İLERLEME
İLERLEME HIZI
İLERLETİMLİ AYAK
İLK YARDIM
İMALAT PLANI
İNCE KIRMA
İNCE KİLLİ DAMAR
İNCE KÖMÜR
İNCO FLAŞ İZABE YÖNTEMİ
İNDİRGEME
İNFİLAK
İNFİLAKLI FİTİL
İNHİDAM
İNSET
İN-SİTU-METODU
İNTRÜSİF KAYAÇLAR
İRİ KÖMÜR
İSTİHRAÇ
İSTİHSAL
İSTİHSAL (ÜRETİM) METALURJİSİ
İSTİKŞAF
İSTİSMARLI MADENCİLİK
İŞÇİ
İŞ KAZASI
İŞLETİLEBİLİRLİK
İŞLETİLEBİLİR MADEN YATAKLARI
İŞLETİLEBİLİR ORTALAMA TENÖR
İŞLETİLEBİLİR REZERV
İŞLETİLEN (DENGELENMİŞ) ORTALAMA DAMAR KALINLIĞI
İŞLETME HAKKI
İŞLETME RUHSATI
İZABE
İZABE FIRINLARI
İZOMORF MİNERALLER
İZOTROP
JAKBİT
JAMESON FLOTASYON HÜCRESİ
JEODEZİ
JEOELEKTRİK MADEN ARAMA METOTLARI
JEOFİZİK METOTLARLA MADEN ARAMA
JEOLOG
JEOLOG PUSULASI
JEOLOJİ
JEOLOJİK HARİTA
JEOLOJİK KESİT
JEOLOJİK REZERV
JEOLOJİK TERMOMETRE
JEOLOJİK YAŞ TAYİNİ
JEOMETR
JEOMORFOLOJİ
JEOSENKLİNAL
JEOTERMAL AKIŞKAN
JEOTERMAL ALAN
JEOTERMAL ENERJİ
JEOTERMAL GRADYAN
JEOTERMAL SANTRAL
JEOTERMİK ISI
JİG
JİPS
JİZMAN
JUVENİL SU
JUMBO
KABAK DİREK
KABA KIRMA
KABA YONU
KAÇAK YOLU
KADEME
KADMİYUM
KAFA
KAGİR TAHKİMAT
KALAS
KALAY
KALKER
KALORİMETRE
KALSEDON
KALSİNASYON
KALSİT
KAMA
KAMALAMA
KAMULAŞTIRMA
KANAL
KANDİL
KANTAR FİŞİ
KAOLEN
KAOLİNİZASYON
KAPI
KAPSÜL
KARA ELMAS
KARAKTERİSTİK FOSİL
KARAT
KARBON DİOKSİT
KARBON-IN PULP (CIP) YÖNTEMİ
KARBON MONOKSİT
KARBORANDUM
KARBONLA ABSORBLAMA YÖNTEMİ
KARA TUMBA
KARBİT
KARBONİZASYON
KARBONLU SEDİMANLAR
KARGİR TAHKİMAT
KARIŞTIRMA LİÇİ
KARIŞTIRICI
KARMA DİSKORDANS
KAROT
KAROTİYER
KAROT SANDIĞI
KAROT VERİMİ
KARPİT
KARPİT LÂMBASI
KARST VE KARSTLAŞMA
KARŞI GALERİ
KARTİYE
KARTİYE RANDIMANI
KARTUŞ
KASÜR
KAT
KAT AĞZI
KATAR
KAT LAĞIMI
KATOT BAKIRI
KATRAK TEZGAHI
KAVKILI BREŞ
KAVLAK
KAVLAK DÜŞÜRME
KAVŞAK
KAVURMA
KAYA KRİSTALİ
KAYATUZU
KAYAÇ
KAYAÇBİLİM
KAYAÇ KRİSTALİ
KAYA MEKANİĞİ
KAYMA AÇISI
KAYMAKTAŞI
KAZA
KAZA BİLDİRİ KAĞIDI
KAZI
KAZI KESİTİ
KAZI MALİYETİ
KAZI RANDIMANI
KAZMA
KEHRİBAR
KEK
KELEBE
KEMER
KEMİK
KEPÇE
KEPÇELİ BAGER
KERESTE
KERTİ
KESİT
KESKER
KESME
KESME HIZI
KESME KÖMÜR
KESON
LAĞIM
LAĞIM ATEŞLEMESİ
LAĞIM ATMAK
LAĞIMCI
LAĞIM MAKİNESİ
LAKOLİT
LAMBAHANE
LATA
LATERİT
LAV
LAVE KÖMÜR
LAVVAR
LAVVAR ŞİSTİ
LEVHA TEKTONİĞİ
LİÇ ÇÖKTÜRME – FLOTASYON YÖNTEMİ
LİÇ SOLÜSYONU
LİÇİNG (Leaching)
LİF ÖZLÜ DAMAR
LİKİT DİFERANSİYASYON
LİKİTMAGMATİK-PNÖMATOLOTİK GEÇİŞ YATAKLARI
LİMİT KOT
LİMİT TENÖR
LİNEER TİP PATLAYICI
LİNYİT KÖMÜRÜ
LİNYİTLERİN BRİKETLENMESİ
LİONİTE
LODER
LOG
LOKOMOTİF NAKLİYAT
LOKUM
LÖS
LÜMİNESAN MİNERAL
LÜLETAŞI
MAC—ARTUR—FORREST YÖNTEMİ
MADEN
MADEN ARAMA RUHSATNAMESİ
MADEN CEVHERİ
MADEN FİLİZİ
MADEN HUKUKU
MADENCİ
MADENCİ KAZMASI
MADENCİ BAŞ LAMBASI
MADENCİLİK
MADENCİLİK BARUTU
MADENCİLİK FONU
MADENCİLİK SEMBOLÜ
MADENCİ PUSULASI
MADEN DAMARI
MADEN DİREĞİ
MADEN HAKLARI
MADEN İŞLETMECİLİĞİ
MADENİ DOMUZDAMI DİREĞİ
MADENİ TAHKİMAT
MADEN KÖMÜRÜ
MADEN MEVZUATI
MADEN OCAĞI
MADEN SUYU
MADEN YATAĞI
MAFSALLI KAVİSLİ BAĞ
MAFSALLI SARMA
MAFSALLI TAHKİMAT
MAGMATİK KAYAÇLAR
MAGMATİK MADEN YATAKLARI
MAGNEZYUM
MAĞNİTÜD
MALZEME BİLİMİ
MANGANLI ÇELİK
MANOMETRE
MANŞON
MANYETİK ANALİZATÖR
MANYETİK AYIRMA
MANYETİK KAVURMA
MANYETİK METOT
MANYETİK SEPERATÖR
MANYETİK TAHLİSİYE
MANYETO
MANYEZİT
MARJİNAL POTANSİYEL
MARN
MARTOPERFORATÖR
MARTOPERFORATÖRÜN DELME HIZI
MARTOPİKÖR
MASKE
MAT
MATKAP
MEKANİK DOLGU MAKİNESİ
MEKANİK HAVALANDIRMA
MEKANİK KLASİFİKATÖR
MEKANİK VANTİLASYON
MEKANİZASYON
MEKANİZE AYAK
MEKŞUF MADEN SAHASI
MEMBA
MENEMETÇİ
MERDANELİ KIRICI
MERMER
MERRIL-CROWE YÖNTEMİ
MESLEK HASTALIĞI
MESLEKİ REHABİLİTASYON
MEŞ
METAL
METAL KURTARMA RANDIMANI
METALİK ALAN
METALİK OLMAYAN MİNERALLER
METALOJENETİK PROVANS
METALURJİ
METALURJİK KOK
METALURJİK KROM
METAMORFİK KAYAÇLAR
METAMORFİZMA
METAMORF MADEN YATAKLARI
METAMORFOZ (BAŞKALAŞIM)
METAN
METAN DETEKTÖRÜ
METAN DRENAJI
METAN KAPTAJI
METANOMETRE
METHAL
MEYİL
MEYİL AÇISI
MICIR
MİDİZ
MİKA
MİKST
MİNERAL
MİNERALİZATÖR
MİNERALİZE ZON
MİNERALOJİ
MODÜL
MOHS SERTLİK SKALASI
MOLİBDEN
MOLOZ
MONOKLİNAL KIVRIM
MONORAY
MORSET
MOSTRA
MSA-METAN DETEKTÖRÜ
MUADİL OCAK AÇIKLIĞI
MUCARTA
MUHTEMEL REZERV
MURASSA
MURÇ
MUVAKKAT TAHKİMAT
MUVAZ
MÜMKÜN REZERV
NABİT
NADİR TOPRAK ELEMENTLERİ
NAKLİYAT
NAVLUN
NEFESLİK
NEM
NEMÖLÇER
NEZARET
NEZARETÇİ
NİŞ
NİTROGLİSERİN
NORYA
NUGET
NUMUNE
NUMUNE ALMA
NUMUNE HAZIRLAMA
NÜKLEER ENERJİ
NÜKLEER SANTRALLAR
OBRUK
OCAK
OCAK AĞZI
OCAK ARABASI
OCAK AMİRİ
OCAK ÇIKIŞ HAVASI
OCAK DİBİ
OCAK EMNİYET LAMBASI
OCAK GAZLARI İLE MÜCADELE
OCAK GİRİŞ HAVASI
OCAK HAVASI
OCAK İKLİMİ
OCAK KATİBİ
OCAK LAMBASI
OCAK LOKOMOTİFİ
OCAK PLANLARI
OCAK SUYU
OCAK TAŞLARI
ODA
ODA TARZINDA İŞLETME
ODA VE TOPUK AÇIKAYAK İŞLETME METODU
OFİYOLİT
OK
OKSİDASYON ZONU
OKSİJEN
OKSİJEN CİHAZI
OKSİJEN ÜRETEN FERDİ MASKE
OKSİTLEYİCİ ALEV
OLİVİN
OLTU TAŞI
OLUK
ONİKS
OPAK MİNERAL
OPAL
OPERATÖR
ORGANİK ÇÖKELLER
ORMAN İRTİFAK HAKKI
ORTALAMA DAMAR KALINLIĞI
ORTALAMA GÜNLÜK AYAK İLERLEMESİ
OTOJEN DEĞİRMEN
OTOMASYON
OTOKTON KÖMÜR YATAKLARI
OTOKTON MADEN YATAKLARI
ÖĞÜTME
ÖN İŞLETME PROJESİ
ÖN İŞLETME RUHSATI
ÖRTÜKAZI
ÖRTÜKAZI HACİM
ÖRTÜKAZI ORANI
ÖRTÜKAZI YÖNTEMLERİ
ÖRTÜ TABAKASI
ÖZÜTLEME
PALEONTOLOJİ
PALP (PULP)
PALYE
PANDERMİT
PANO
PARAJENEZ
PARALEL HAVALANDIRMA
PARÇA KÖMÜR
PASA
PASLANMAZ ÇELİK DÖKÜM
PATLAMA
PATLAMA GÜCÜ
PATLATMA HIZI
PATLAMAYAN LAĞIM
PATLATMA VERİMİ
PATLAYICI GAZ GRUPLARI
PATLAYICI GAZ ORTAMI
PATLAYICI MADDE
PAY ATIM YÖNÜ
PEGMATİT
PEGMATİTİK-PNÖMATOLİTİK CEVHER YATAKLARI
PEGMATİTİK TEKSTÜR
PELETLEME
PERİDOTİT
PERLİT
PERMEABİLİTE
PERSPEKTİF REZERV
PETEKSEL BOŞLUK
PETN
PETROGRAFİ
PETROL
PETROL SONDAJI
PETROLLÜ ŞEYL
PETROLÜN GRAVİTESİ
PETROL YATAKLARI
PETROLOJİ
PH
PİÇ
PİEZOMETRİK YÜZEY
PİK DEMİR
PİLON
PİRİT
PİROKSEN
PİROELEKTRİK
PİROMETALURJİ
PİROMETAMORFOZ
PİROMETRE
PİSTONLU TULUMBA
PLAKA TEKTONİĞİ
PLASER
PLASER CEVHER YATAĞI
PLASER İŞLETME METODU
PLASTİK SULU SIKILAMA KARTUŞU
PLATİN
PLATİN GRUBU
PNÖMATİK JİG
PNÖMATİK RAMBLE
POLİGON METODU
POLİGON TAHKİMATI
POLİMETAMORFİK MADEN YATAKLARI
POLİMORF MİNERALLER
POLİSAJ
POLİSAJ MAKİNESİ
POMZA TAŞI
PONZA
PORFİR
PORFİR CEVHER YATAĞI
PORFİRİK STRÜKTÜR
PORFİRİK YAPI
POROZİTE
PORSELEN KİLİ
POSTA
POTA FIRINI
POTANSİYEL MADEN YATAKLARI
POTANSİYEL REZERV
POTAS
POTKABAÇ ÇEKMEK
POTKABAÇ MAKİNESİ
PREFERANSİYEL FLOTASYON
PRİMER MADEN YATAKLARI
PROGNOSTİK REZERV
PROSPEKTÖR TAVASI
PSİLOZ
PSÖDOMORFOZ
PUL
PULLUK
PULP İÇİNDE KARBON YÖNTEMİ
PUZOLANİK MADDELER
PÜSKÜRTME BETON
RADYAL HAVALANDIRMA
RADYAL VANTİLATÖR
RADYASYON
RADYOAKTİF CEVHER
RADYOAKTİF METOT
RADYOMETRE
RADYOMETRİ
RAFİNASYON
RAMBLE
RAMBLELİ AYAK İŞLETME METODU
RAMBLE MAKİNESİ
RAMBLEYAJ
RAY
REAKTİF
REDÜKSİYON
REFRAKTER HAMMADDE
REFRAKTER KİL
REFRAKTER MALZEME
REGRESİF TABAKALAŞMA
REGÜLATÖR
REHABİLİTASYON
REJYONEL JEOLOJİ
REJYONAL METAMORFOZ
REKOMPOZE
REKUP
REKÜPERASYON
REKÜPERATÖR
REMOTE SENSİNG
REZERV
REZERV HESABI
REZERV KAYBI
RİCHTER ÖLÇEĞİ
RİJİT BAĞ
RİJİT KÖPÜK
RİJİT TAHKİMAT
RİMA ELEK
RİTTİNGER KANUNU
ROKBİT
ROTARİ DELME
ROTARİ TABLASI
ROTASYONEL KAYMA
RÖDAVANS
RÖKONESANS
RUHSAT SINIRI
RUTUBET
RUTUBET ORANI
SABİT BUMLU KAZICI
SAFİR
SALBAND
SALLANTILI MASA
SALMASRTA
SANİYELİ KAPSÜL
SANTRIFÜJLÜ AYIRICILAR
SAPTIRMA
SARI PASTA
SARMA
SARSAK
SARSINTILI ELEK
SAVAK
SAYMONS KIRICISI
SEALE DAMAR
SEDİMAN
SEDİMANTASYON
SEDİMANTER MADEN YATAKLARI
SEKONDER MADEN YATAKLARI
SELEKTİF FLOTASYON
SELEKTİF MADENCİLİK
SELÜL (SEL)
SEMENTASYON
SEMENTASYON ZONU
SENKLİNAL
SENSEN TAHKİMATI
SEPET KULPU
SEPİYOLİT
SERAMİK
SERTLİK
SESKİKARBONAT YÖNTEMİ
SEVK FİŞİ
SIĞ SONDAJ
SIKILAMA
SIKMA
SINIFLANDIRMA
SINIR DEKAPAJ ORANI
SINIR ÖRTÜKAZI ORANI
SIRLAMA
SİKLON
SİKLON YAKICILAR
SİLİNDİRİK ELEK
SİNTER
SİSMİK ARAMA METODU
SİSMOGRAF
SİSMOLOJİ
SİYANÜR
SİYANÜR BOZUNDURMA PROSESLERİ
SİYANÜR LİÇİ
SİYANÜR LİÇİ VE ALTIN ÜRETİMİ
SİYANÜRLEME
SKARN
SODA
SODA KÜLÜ
SOLÜSYON MADENCİLİĞİ
SOLVAY YÖNTEMİ
SONDAJ
SONDAJ AKIŞKANLARI
SONDAJ BORUSU
SONDAJDA BASKI
SONDAJ ÇAMURU
SONDAJ ÇİMENTOLAMASI
SONDAJ DELME HIZI
SONDAJ KULESİ
SONDAJLI İŞLETME METODU
SONDAJ METOTLARI
SONDAJ SAPMASI
SONDÖR
SONSUZ HALAT İLE NAKLİYAT
SÖLESTİN
SPİRAL AYIRICILAR
SPONTANE YANGIN
STANDART KUYU KAZI METODU
STANDART TİP GALERİ
STATİK AĞIR ORTAM (AĞIR MAYİ) AYIRICILARI
STOK
STRATİGRAFİ
STRİPPİNG ŞOVEL
STRONSİYUM
SU BUHARI
SUBATAN
SU ENJEKSİYONU
SU FİSKETESİ
SU İHRACI
SULARIN SERTLİĞİ
SULU DELİK DELME
SUN’İ TOPUK
SU PATLAMASI
SU TABLASI
SU YATAKLARI
ŞAFT
ŞAHMERDAN
ŞELİT
ŞEV
ŞEV AÇISI
ŞEV DURAYSIZLIĞI
ŞEV EMNİYET KATSAYISI
ŞEV KAZIĞI
ŞEV STABİLİTESİ
ŞEVDE MAKASLAMA GERİLMESİ
ŞILAM
ŞİDDETLİ PATLAYICI MADDELER
ŞİFERTON
ŞİST
ŞİŞME
ŞLAM
ŞLAM TULUMBASI
ŞÖVELMAN
TABAKA
TABAN
TABANCA
TABANCI
TABAN-TAVAN GALERİLERİ
TABİİ HAVALANDIRMA
TAHKİMAT
TAHKİMATLI AYAK İŞLETME METODU
TAHKİMAT MUKAVEMETİ
TAHLİSİYE
TAHMİNİ MÜMKÜN REZERV
TAKADDÜM HAKKI
TAKE
TALİ HAVALANDIRMA
TALİ (ARA) KATLI AYAK İŞLETME METODU
TALİ KATLI TOPUKLU AYAK İŞLETME METODU
TALİ VANTİLATÖR
TALK
TAMBUR
TAMBURLU KESİCİ
TAM DOLGU
TAM MEKANİZE AYAK
TAPA
TARAK GEMİSİ
TARAMA
TASFİYE
TASMAN
TAŞ
TAŞ BLOK
TAŞKÖMÜRÜ
TAŞTOZU
TAŞ TOPUK
TAVAN
TAVANTAŞI
TAVUKLAMA
TEMEL SONDAJI
TENÖR
TERS HAVALANDIRMA
TERS SİRKÜLASYON
TİJ
TİKİNER
TİKSOTROPİ
TİRFİL
TİTREŞİM VE HAVA ŞOKU
TİTREŞİMLİ DEĞİRMEN
TİTREŞİMLİ ELEK
TİYOÜRE LİÇİ
TOPOGRAF
TOPRAK DÖKÜM SAHASI
TOPRAK KAYMASI
TOPUK
TOPUKLU AÇIK AYAK İŞLETME METODU
TOPUKLU İŞLETME METODU
TORTUL KAYAÇLAR
TORTUL MADEN YATAKLARI,
TOZ
TOZ EMİSYON SINIRI
TOZ KONSANTRASYONU
TOZ KÖMÜR
TOZLA MÜCADELE
TOZ MASKESİ
TOZ TUTMA
TRANSGRESİF TABAKALAŞMA
TRAVERTEN
TRİKO (Trüko)
TRİYAJ
TROLEY
TRONA
TROPARİ
TROY
TULUMBA
TUMBA
TUNGSTEN
TURBA
TURBİNLİ SONDAJ
TURNE
TUVÖNAN
TUVÖNAN CEVHER
TUVÖNAN KÖMÜR
TUZ
TUZ DOMU
TÜF
TÜNEL
TÜRBİNER LAMBA
UÇ
UÇUCU MADDE
UFALAMA
ULTRABAZİK
ULTRAMETAMORFOZ
URANYUM
URANYUM – TORYUM-KURŞUN’LA TARİHLEME
UZAKTAN ALGILAMA
UZUN AYAK
UZUN MEHMET
VAGONDRİL
VAGONET
VALF
VANA
VANADYUM
VANTİLASYON
VANTİLATÖR
VANTÜP
VARAGEL
VARDİYA
VARYOS
VAYRLAYN SİSTEMİ
VİBRÖR ELEK
VİNÇ
VİSKOZİTE
VİSKOZİMETRE
VOLE
VOLFRAM
VOLKAN
VOLKANİK KAYAÇ
YALANCI MERMER
YANARDAĞ (VOLKAN)
YAN BASMASI
YAN DELİK
YANGIN BARAJI
YANGIN KAPISI
YANKAYAÇ
YANMA
YANTAŞ
YARI MEKANİZE AYAK
YARMA
YASTIK
YASTIK ÇAMURU
YATAY ATIM
YATAY AYAKLI GÖÇERTME
YAVAŞ YANMA
YAZLIK
YERALTI AÇIKLIĞI GERİLMELERİ
YERALTI İŞLETME METODU
YERALTI MADENCİLİĞİ
YERALTI RANDIMANI
YERALTI SONDAJI
YERALTI SUYU
YERALTI UZUNLUK ÖLÇME YÖNTEMİ
YERALTINDA NİVELMAN YÖNTEMİ
YERİNDE ÇÖZELTİ MADENCİLİĞİ
YERİNDE (İN-SİTU) LİÇ
YERİNDE LİÇ UYGULAMASI
YERSEL FOTOGRAMMETRİ
YERÜSTÜ DÜZENLERİ
YERÜSTÜ MADENCİLİĞİ
YERÜSTÜ PATLAYICI MADDE DEPOSU
YIĞMA
YIĞMA LİÇ
YIĞIN LİÇİ
YIKAMA
YIKANMIŞ KÖMÜR
YONMA
YONU
YÖNLENDİRİLMİŞ SONDAJ
YÜKLEYİCİ
YÜKLEYİCİ-KAMYON ÖRTÜKAZI YÖNTEMİ
YÜKLEYİCİNİN KEPÇESİNİN DOLMA FAKTÖRÜ
YÜKELEYİCİNİN YAPACAĞI İŞ MİKTARI
YÜKSEK FIRIN CÜRUFU
YÜKSEK FREKANS İNDÜKSİYON FIRINI
YÜKSELTGENME
YÜRÜYEN DREGLAYN
YÜRÜYEN TAHKİMAT
YÜZDÜRÜCÜ
YÜZEY BÜYÜTME
YÜZEY İŞLETMESİ
YÜZLEME
ZENGİNLEŞTİRME
ZENGİNLEŞTİRME TESİSİ
ZEOLİT
ZIMPARA
ZIRHLI TAHKİMA
ZİNCİR
ZİNCİRLE NAKLİYAT
ZİNCİRLİ BAGER
ZİNCİRLİ KONVEYÖR
ZİNCİRLİ OLUK
ZÜMRÜT

Madencilik Nedir? – Ne Demek?

Madencilik Nedir?

Maden Nedir?

Madencilik Neden Yapılır?

Madencilik Nasıl Yapılır?