Anadolu’nun En Büyük 500 Şirketi Belli Oldu

Ekonomist Dergisi‘nin her yıl gerçekleştirdiği “Anadolu’nun En Büyük 500 Şirketi” araştırmasının 2022 yılı sonuçları belli oldu. Merkezleri İstanbul, Ankara ve İzmir dışındaki kentlerde bulunan şirketlerin 2022 yılı verileriyle hazırlanan listede Tosçelik, zirvedeki yerini korudu.

İlk kez 2004’te yayınlanan araştırma, 2000’lerin başında “Anadolu Kaplanları” diye tanımlanan, sonraki yıllarda ise Türkiye’nin üretim, ihracat ve istihdamında payını giderek artıran Anadolu kentlerindeki şirketleri mercek altına alıyor.

Tüm dünyayı etkisi altına alan ve küresel ekonomide kuralları değiştiren Covid-19 pandemisinden çıkış yılı olan 2022’de Türkiye ekonomisi yüzde 5,6’lık büyüme oranı yakaladı.

Bir önceki yıl olan 2021’deki yüzde 11’lik büyümeden geriye düşülmesinde pandemi sonrasının baz etkisi ve özellikle Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ile başlayan çatışma ortamı etkili oldu. Bu dönemde ihracat bir miktar hız kesse de Anadolu şirketleri 2022’nin genelini etkileyen yüksek enflasyon ve TL’deki değer kaybı ile cirolarını rakamsal olarak ciddi oranda artırdı.

2022’de Anadolu 500 şirketlerinin toplam ciro artışı, bir önceki yıla göre yüzde 119 oldu ve 1 trilyon 942 milyar 470 milyon TL’ye çıktı. Bu dönemde Anadolu 500 şirketlerinin toplam cirosunun GSYH’ye oranı da yüzde 12,3’ten yüzde 13,07’ye çıktı.

Türk şirketlerinin hem Çin’den batıya yönelik tedarik zincirinde yaşanan sorunları fırsata çevirmek için kapasite artırması, hem de Rusya-Ukrayna gerilimi ile bölgede oluşan ticaret boşluğunu doldurma çabaları ihracatta rakamsal olarak bir miktar büyümeye yol açsa da bekleneni veremedi.

Anadolu 500 şirketlerinin ihracatının Türkiye’nin toplam ihracatına oranında önemli düşüş yaşandı. 2022’de Anadolu 500 ihracatı yüzde 13,9 artışla 24 milyar 775 milyon dolar olarak gerçekleşti. Aynı dönemde Anadolu 500 şirketlerinin toplam ihracattaki payı ise yüzde 14,7’den yüzde 9,7’ye geriledi.

2021 yılında istihdamda 300 bin sınırını aşarak 303 bin 922 kişiye iş sağlayan Anadolu 500 şirketleri, 2022’de bir miktar istihdam kaybı yaşadı. Bu dönemde Anadolu 500 şirketlerinin toplam istihdamı 300 binin altına gerileyerek 291 bin 285 olarak gerçekleşti.

En büyük şirketlerin ağırlıklı olarak gıda, tekstil, metal, otomotiv ve demir-çelik sektörlerinden yer aldığı araştırmada, madencilik sektörüne doğrudan bağlı birçok firma (Maden üretimi, çimento üretimi, beton üretimi, cam ve seramik sanayi) her sene olduğu gibi listede yerini aldı.

2022 yılı Anadolu’nun En Büyük 500 Şirketi listesinin maden ve madencilikle ilişkili şirketler sıralamasında bir numarada Afşin Elbistan Elektrik Üretim ve Ticaret A.Ş. bulunurken iki numarada Çimko Çimento ve üçüncü sırada Bursa Çimento yer aldı.

Afşin Elbistan Elektrik Üretim, listeye bu yıl 11 milyar 365 milyon TL ile 30. sıradan girerken, Çimko Çimento 6 milyar 442 milyon lira ile 70. sırada ve Bursa Çimento ise 6 milyar 65 milyon lira ile 76. sırada kendisine yer buldu.

Maden üreticileri ve madencilik sektörüne doğrudan bağlı birçok firmanın cirolarına ve ilk 500’deki sıralamalarına aşağıdaki tablodan ulaşabilirsiniz: