Türkiye Kömür Üreticileri Derneği (Kömürder) Başkanı Dr. Hasan Hüseyin Erdoğan ile kömür sektörünün güncel durumu üzerine bir söyleşi gerçekleştirdik. Erdoğan, sektörün son durumunu, kömür sektörünün bugünü ve geleceği üzerine fikirlerini ve görüşlerini aktarırken paylaştığı güncel verilerle söyleşimize önemli katkılar sağladı.
Ülkemizin kömür üretimi konusunda güncel verileri nelerdir?
Ülkemiz 2019 yılı satılabilir kömür üretimi 83,69 milyon ton olup 2020 yılı üretimi ise henüz kesinleşmemiş tahmini rakamlara göre pandemiden dolayı keskin bir şekilde düşerek 63,29 milyon ton olarak gerçekleşmiştir (TÜİK,2021).
2020 yılı satılabilir üretimlerin %54’ü kamuya ait ruhsat sahalarından yapılmış olup toplam satılabilir üretimin %36’sı ise Genel Müdürü olduğum Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu ruhsat sahalarından gerçekleştirilmiştir.
Kömür üretimi konusunda devletin ne gibi teşvikleri mevcut? Bu haliyle memnun musunuz? Kömür üreticileri olarak teşvikler konusunda eksik diyebileceğiniz, sektörü daha da geliştirmeye yönelik ne gibi çalışmaları devletten talep etmek istersiniz?
Kömür üretimi konusunda, 25/03/2020 tarih ve 31079 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Yer Altı Maden İşletmelerinde Meydana Gelen Maliyet Artışlarının Karşılanması Amacıyla Destek Verilmesine İlişkin Karar”ın yürürlüğe konulması ile işletmelerde meydana gelen maliyet artışlarının karşılanması amacıyla teşvik verilmeye başlanmıştır. 31.12.2020 tarihinde sona eren destek ödemeleri 31.12.2021 tarihine kadar uzatılmıştır. Ruhsat hukukuna göre çalışan bu kapsamdaki kömür üreticilerimizin beklentisi söz konusu destek ödemelerinin 2021 yılından sonra da devam ettirilmesi yönündedir. Yer altı kömür üreticileri bu uygulamanın süresiz olarak uzatılmasını talep etmektedir.
Diğer taraftan sektörümüzde, termik santrallerde yakıt olarak yerli ve ithal kömür kullanılması ile ilgili kapasite çerçevesinde teşvikler sağlanmaktadır. Ancak bu santrallerin işleyiş mekanizmalarının tam olarak yeterli olmadığı görülmekte olup çalışmaların verimli bir şekilde yürütülebilmesi adına gerekli kuralların ivedilikle belirlenerek çerçevenin net bir şekilde çizilmesi gerekmektedir.
Ülkemizin enerji arzının büyük bir bölümü doğalgaz ve kömürden sağlanmaktadır. Enerji tedarik zincirini güvence altına almak için ithal kömür ile ilgili yapılan çalışmalar nelerdir? Son yıllarda kömür ithalatındaki artışın en önemli nedeni elektrik üretimi amaçlı kullanılacak buhar kömürlerine olan talepteki ciddi artıştır. Söz konusu eğilim dikkate alındığında, ithalatın önümüzdeki yıllarda da artarak süreceği öngörülmektedir. Bu kapsamda ülkemizin yerli ve milli enerji kaynaklarından biri olan kömürün ön plana çıkarılması adına çalışmalar yapılmaktadır. İthal kömür yakıtlı santrallerde daha fazla oranda yerli kömürümüzün kullanılması adına teşvik mekanizmaları devreye sokulmakta olup kömür alanındaki ithalatın azaltılması hedeflenmektedir.
Yazının devamı Madencilik Türkiye Dergisi 97. sayı 76. sayfadadır.
Yazının devamını buradan okuyabilirsiniz.
