Dr. M. Mustafa Kahraman
Maden Mühendisi
Yıllar önce lisansüstü öğrenimim için gittiğim Arizona, lisansüstü programı ülkedeki nispeten büyük programlardan biriydi. Akademisyenlerinin yanı sıra öğrencilerinin de farklı arka planlara sahip olduğunu ofis arkadaşlarımla tanıştığımda ilk elden anlamıştım. Mesela masamın hemen yanında uzay bilimlerinde lisans öğrenimini tamamlamış ancak doktorasını madencilik üzerine yapan bir Hindistanlı arkadaş vardı. Çalışma konusunu sorduğumda ise ‘Uzay Madenciliği’ demişti. İlk etapta biraz şaşırsam da nezaketen anlama amaçlı bir kaç soru sorduğumu hatırlıyorum. İnsan neden uzayda maden arar veya üretmek ister ki! Çevreyi korumak için? Yeryüzünde azalmakta olan ve muhtemelen belki bir gün bitecek olan metal ve minerallerin insanlığa kazandırılması için? İnsanlığın dünyada sahip olmadığı ve bilmediği yeni element veya metalleri kullanmak için? Bunlar gibi sorular çok fazla olsa da kafamda tam olarak oturmayan birşeyler kalmıştı sanki.
Aradan geçen yıllar, endüstri ile olan ilişkilerim, sektördeki firmaların mevcut problemlerini gözlemleme ve analiz etme; bu problemleri çözümlemeye yönelik projelerimiz sonrasında geçen süre nihayetinde aslında bu kafamda oturmayanın tam olarak ne olduğuna dair daha somut gerekçeleri anlamamı sağladı. Aslında böyle bir girişim teknik olarak mümkün olsa da bugün ve yakın bir gelecekte ekonomik olarak pek mümkün değildi. Sonuçta böyle bir girişim karlılık amacıyla yapılması gerekecekse, üretim ve nakliye maliyetlerinin dünyada üretilen aynı metal veya mineralden daha ucuz olmalıydı. Bu durumda zaten seçenekler oldukça azalacak demekti; çünkü bugün için dünyada değerli metaller dışında çok da pahalı olan metaller bulunmamakta. Kaldı ki dünyada üretim yapan işletmeler kadar, fiyat eğrisi sebebiyle üretim yapamayan bir sürü işletme var. Fiyatların önümüzdeki dönemde artacağını varsayacak olsak bile bu defa bu firmalarla veya işletmelerle de rekabet edilmesi gerekecektir.
Yazının devamını buradan okuyabilirsiniz.
