Guleman Ofiyoliti, Alp-Himalaya Orojenik kuşağı üzerinde yer alan Neotetis Okyanusu’nun bir kolu olan Güneydoğu Toros Ofiyolit Kuşağı’na aittir. Guleman Ofiyoliti, bu kuşağın doğusunda, Elazığ ilinin 60 km güneydoğusunda yaklaşık 200 km2 alan kaplamaktadır. Bölgedeki kromit cevherleşmelerinin tamamı bu ofiyolit içerisinde yer almaktadır.
Guleman Ofiyoliti, Güneydoğu Anadolu Ofiyolit Kuşağı’nın en önemli parçalarından biridir. Üst Kretase’de Neotetis okyanusunun kapanması ve sonrasında Torid ve Arap platformunun kıtasal çarpışması sonucu gelişen Bitlis-Zağros Kenet Kuşağı boyunca metamorfik ve ofiyolitik kayaçlar ile Guleman Ofiyoliti’de yüzeylemektedir. Yitim zonu üstü ofiyolitleri olarak adlandıran Guleman Ofiyoliti, ultramafikler, tabakalı gabro, izotropik gabro ve dayklardan oluşmaktadır. Anadolu plakasına ait Üst Jura–Alt Kretase yaşlı ofiyolit, Arap plakasına ait Alt Miyosen yaşlı Lice Formasyonu’nu yapısal olarak üzerlerken, Üst Maastrihtiyen-Alt Eosen yaşlı Hazar Karmaşığı ve Orta Eosen yaşlı Maden Karmaşığı tarafından açısal uyumsuzluk ile örtülmektedir.
Bölgede krom varlığı yazılı kayıtlarda ilk olarak 1915 yılında Abdullah Hüsrev (Guleman) tarafından bir rastlantı üzerine Alacakaya olarak bilinen bölgede bulunmuştur. Ancak Çaheçef isimli Rus Jeolog 1870 yılında Türkiye jeolojisine ait incelemeler yaparken Elazığ yöresinde kromit varlığına değinmiş fakat bölge isminden bahsetmemiştir.
Guleman bölgesi kromit cevherleri 1936 yılında kamu iktisadi teşekkülü olan Eti Krom AŞ tarafından üretilmeye başlanmıştır. 2004 yılında yapılan özelleştirme ile Yıldırım Holding bünyesine giren Eti Krom AŞ maden arama ve üretim faaliyetlerine günümüzde devam etmektedir. Bölgede 1935 yılında başlayan kromit cevheri arama faaliyetleri 2000’li yıllarda gelişen teknoloji ile birlikte daha da hızlanarak devam etmiştir. Bölgede Yılmaden Holding bünyesinde bulunan maden sahalarının tamamında yapılan arama faaliyetleri ile oldukça büyük kütlelerin keşfi gerçekleşmiştir.
Yazının devamı Madencilik Türkiye Dergisi 94. sayı 98. sayfadadır.
Yazının devamını buradan okuyabilirsiniz.
