06 Eylül 2023 tarihli Resmî Gazete’nin 32301 (mükerrer) sayısında yayımlanan 7597 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı’yla “Orta Vadeli Program (2024-2026)” onaylanmıştır. Ülkemizin Dünya ekonomisindeki gelişmeler ve kendi iç dinamikleri içerisinde gelişim yönünü belirleyen, yatırım ortamına ilişkin katkı sunması amaçlanan bir metindir.
Anayasa’nın 166’ncı Maddesi’nde; “Ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınmayı, özellikle sanayiin ve tarımın yurt düzeyinde dengeli ve uyumlu biçimde hızla gelişmesini, ülke kaynaklarının döküm ve değerlendirilmesini yaparak verimli şekilde kullanılmasını planlamak, bu amaçla gerekli teşkilatı kurmak” Devlet’in görevlerinden sayılmıştır. Yapılacak planda “ milli tasarrufu ve üretimi artırıcı, fiyatlarda istikrar ve dış ödemelerde dengeyi sağlayıcı, yatırım ve istihdamı geliştirici tedbirler öngörüleceği”, “yatırımlarda toplum yararları ve gereklerini gözetileceği” ve “kaynakların verimli şekilde kullanılması hedefleneceği” belirtilmektedir. Ayrıca, kalkınma girişimlerinin, bu mahiyetteki “plana göre gerçekleştirileceği” belirtilmektedir.
Devletin Anayasa’da kriterleri belirlenen planlama yetkisi, planlar ve programlar eliyle kullanılmaktadır. Kalkınma planları, 1961 Anayasası ile düzenlenerek uygulanmaya başlamış, 1982 Anayasa’sında da yukarıda aktarılan haliyle yer bulmuştur. İlki 1963-1967 dönemlerini içeren Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı’dır. Müteakiben beşer yıllık dönemler için kalkınma planları yapılmıştır. 2024-2028 dönemini kapsayacak On İkinci Kalkınma Planı’nın hazırlıkları sürmektedir. Kalkınma Planları’nın hazırlanması sırasında sektörlerin katılımıyla Özel İhtisas Komisyonları kurulmakta ve kalkınma planlarına esas tespitler ve öneriler getirilmektedir.
Programlar ise; Orta Vadeli Program, Yıllık Program, Öncelikli Dönüşüm Programı, Kamu Yatırım Programı, Katılım Öncesi Ekonomik Programlar gibi başlıklar altında yapılmaktadır. Konumuz olan Orta Vadeli Program’ın bir diğer önemli boyutu, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 16’ncı maddesine göre, Merkezi Yönetim Bütçe’sinin hazırlanma sürecini başlatmasıdır. 1 Orta Vadeli Programlar, 5018 sayılı Kanun uyarınca 3’er yıllık dönemler için yapılmaktadır.
Detaylar Madencilik Türkiye Dergisi’nin 114.sayısındadır.