Türkiye Mermer Doğaltaş ve Makinaları Üreticileri Birliği (TÜMMER) Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Alimoğlu ile doğal taş sektörü üzerine bir söyleşi gerçekleştirdik. Sektörün son durumu, ihracat verileri ve pandeminin sektöre etkilerinin konuşulduğu söyleşimizde Alimoğlu, Madencilik Türkiye Dergimize sektörün gelişimi adına düşüncelerini aktardı.
Ülkemizde mermer sektörünün güncel durumunu değerlendirebilir misiniz? Sektörün ülke ekonomisine katkıları ne boyutta? Üretim ve ihracatta güncel bilgiler nedir?
90’lı yıllarda dünyada üretilen 46,5 milyon ton doğal taşın sadece 900 bin tonu ülkemizde üretiliyordu. Bugüne bakıldığında doğal taş üretimimizin yıllık ortalaması, 15-16 milyon tonu karbonatlı olmak üzere 17-18 milyon ton civarında. Elbette dünya üretimi de arttı ancak geçmişte 11. sırada iken uzun zamandır üçüncü, dördüncü sıralardayız.
Genel anlamda bakarsak, dünya mermer/doğal taş üretiminin yaklaşık %90’ını ilk on ülke gerçekleştiriyor. Ülkemiz Çin ve Hindistan’dan sonra üçüncü olmak üzere İtalya, Brezilya ve İspanya ile çekişiyor. Kurumsal yapıya sahip firma sayımızın artması, dünya pazarını tanımamız ve gelişen teknolojiyi takip etmemiz gibi etkenler sektörümüzün ilerlemesini sağladı. 2000 civarında işletme izinli ruhsat var, Afyon’da 450’nin üzerinde, Muğla, Denizli, Burdur’da 100’ün üzerinde mermer fabrikası var, diğer illerimizde dâhil ülkemizde irili ufaklı 2500 civarında mermer fabrikasının faaliyette olduğunu söyleyebiliriz.
Yıllık toplam maden ihracatımızın yüzde 45-50’si mermer – doğal taş sektörüne ait biliyorsunuz. 2012 yılından bu yana yıllık ihracat ortalamamız 2 milyar USD dolayında, hemen hemen yüzde 50 blok yüzde 50 işlenmiş olarak düşünebiliriz. Fakat salgın döneminde blok ve işlenmiş ihracat oranlarımızda değişiklik yaşadık, blok ihracatımız 678 milyon USD, işlenmiş ihracatımız 1,05 milyar USD olarak gerçekleşti. Ağustos 2021 itibarıyla blok ihracatımız 555 milyon iken işlenmiş ihracatımız 818 milyon USD’dir. Yani oran yüzde 40’a yüzde 60 olarak gerçekleşti.
Öte yandan bilindiği üzere mermer sektörü ithal girdisi en az olan iş kolları arasındadır.
Son dönemde ruhsat izinleri ve orman bedelleri gibi konularda yasal değişiklikler gündemde. Mermer üreticilerinin bu konuda çalışmaları olduğunu biliyoruz. Bilgi verebilir misiniz?
Maden işletmecilerinin orman izin talebi ile başlatılan izin süreci, 2008 yılından itibaren her geçen gün gerek bürokratik işlem adımlarının artırılması gerekse zamansal olarak sürecin uzaması nedeniyle öngörülemez hale geldi. Sektör olarak hazırladığımız raporları Bakan Yardımcımıza, Genel Müdürümüze sunuyoruz. Konuyla ilgili mümkün olabildiğince sık ziyaretler gerçekleştiriyoruz.
Hazırladığımız raporlarla ilgili kısaca bilgi vermek isterim:
Yazının devamı Madencilik Türkiye Dergisi 98. sayı 86. sayfadadır.
Yazının devamını buradan okuyabilirsiniz.
