Kazakistan’a 9 yılda 1 milyar dolar yatırım yapan Yıldırım Şirketler Grubu, Voskhod Krom Madeni ile başladığı faaliyetlerini, dünyanın ilk ve tek sıfır atık teknolojili Qazaq Soda, soda külü üretim fabrikası ile sürdürüyor. Toplam 440 milyon dolarlık yatırım yapılacak olan Qazaq Soda fabrikası, yıllık 500 bin ton üretim kapasitesine sahip olacak.
Ekonomi Gazetesi’nin ülke ekinde yer alan habere göre Yıldırım Şirketler Grubu İcra Kurulu Başkanı Yüksel Yıldırım, Kazakistan’da bulunan dünyanın en kaliteli krom cevherini üreten Voskhod Krom Madeni’ni 2014 yılında holding bünyesine katarak, Kazakistan’daki ilk faaliyetlerine başladıklarını anlattı.
Krom madenciliğine 2004 yılında Türkiye’de Eti Krom ile başladıklarını hatırlatan Yıldırım, “10 yıl sonra, 2014 yılında Kazakistan’daki Voskhod Krom Madeni ile ikinci krom madenimizle krom cevheri üretmeye başladık. 2022’de Avrupa’nın en büyük krom madeni olan Arnavutluk’taki Albchrome’u da bünyemize kattık. Şirketimiz, paslanmaz çeliğe paslanmazlık özelliğini kazandıran ferrokrom metalini de kendi bünyesinde Eti Krom (Türkiye), Vargön Alloys (İsveç), Albchrome (Arnavutluk) ve Tikhvin Ferroalloy (Rusya) tesislerinde üretiyor.” dedi.
Bu çeşitliliğin şirketi ve uzun vadeli uluslararası müşterileri coğrafi ve ekonomik risklerden koruduğuna değinen Yıldırım, “Kazakistan’da bakır madeni satın almak için görüşmelerimiz sürüyor. Ayrıca bu yıl içinde ülkede nikel projeleri geliştirmek için de çalışmaya başladık.” diye konuştu.
Kazakistan’da gurur duydukları ikinci büyük projenin Qazaq Soda tesisi olacağını belirten Yıldırım, bunun başlı başına Kazakistan’ın dışa bağımlılığını azaltacak bir yatırım olduğunu söyledi ve “Özellikle cam yapımında ve kimya endüstrisinde kullanılan soda külü günümüzde Kazakistan’a ithal ediliyor. Bunun için harcanan büyük bir döviz miktarı var. Dolayısıyla Kazakistan’ın soda külü tüketimini karşılama amacıyla kurulacak Qazaq Soda tesisinin bugüne kadar yarattığımız sosyaekonomik etkiyi defalarca katlayacağına ve ülkenin ticaret açığını azaltacağına inanıyoruz.” dedi.
Yıldırım, Qazaq Soda projesi için 440 milyon dolarlık yatırım yaptıkları bilgisini verirken, “İlk aşamada yıllık 400 bin ton üretim kapasitesine göre projelendirdiğimiz tesisi yıllık 500 bin ton üretim kapasitesine revize ettik. Kazakistan’a ve projemize gönülden inanıyoruz. Tesisimiz 2024 yılında devreye girdiğinde, Kazakistan ve Orta Asya bölgesinin iç talebini karşılayıp, dışa bağımlılığını azaltacak ulusal öneme sahip bir proje olacak.” ifadelerini kullandı.
Temeli 2021 yılı Eylül ayında atılan ve temel mühendislik çalışmaları devam eden proje ile Kazakistan’ın 25 yıllık hayalinin de gerçekleşeceğine değinen Yıldırım, “Ülke soda ithalatçısı konumundan, bölgenin lider soda ihracatçısı konumuna geçiş yapmış olacak. Soda külüne ilave olarak gerçekleştireceğimiz diğer kimyasal yatırımlarıyla da bölgeyi bir kimyasal üretim üssü haline getirmeyi hedefliyoruz.” şeklinde konuştu.
Fabrikanın aynı zamanda dünyadaki ilk ve tek sıfır atık teknolojisine sahip soda külü üretim tesisi olacağının altını çizen Yıldırım, “Kuruluş aşamasında 1500 kişiye, devreye girdikten sonra ise 300 kişiye istihdam sağlayacağız.” dedi.
Kazgeology ile kurdukları beş adet ortak girişim (joint venture) yeşil saha projeleri olduğunu da sözlerine ekleyen Yıldırım, “Yeşil saha projelerde bütçeler yüksek olmasa bile projelerin gerektirdiği sondaj faaliyetleri için yerel sondaj şirketleri kullanmamız, yerel jeologlar ve yerel haritacılarla çalışmamız, bizim sosyoekonomik etkimizin devamının bir göstergesi.” şeklinde konuştu. Yıldırım, özellikle Voskhod Chrome operasyonundan sonra hükümet, bakanlıklar, valilikler ve yerel yönetimden gördükleri ilgiye bağlı olarak, Kazakistan’da yatırım fırsatları aramaya büyük bir hevesle devam ettiklerini anlattı.
