Tüm sektörlere ham madde kaynağı olması dolayısıyla ihracata ve ekonomiye dolaylı yoldan 40 milyar dolar katkı sağlayan maden sektörü, Mayıs ayında değer bazında 548,6 milyon dolarlık ihracat yaptı. Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Maden Sektör Kurulu Başkanı ve İstanbul Maden İhracatçıları Birliği (İMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Aydın Dinçer, geçen yılın aynı ayına göre yaşanan artışın yüzde 101,3 olduğuna dikkat çekti. Dinçer, 2021’in ilk 5 ayında 2,32 milyar dolarlık ihracat gerçekleştiren sektörün, geçen yılın aynı dönemine göre yakaladığı artış oranının ise yüzde 50,9 olduğunu kaydetti. Dinçer, ilk beş aylık dönemde gerçekleştirilen maden ihracatının 804,9 milyon dolarlık kısmını doğal taş ihracatına ait olduğunu belirtti.
Dinçer, maden sektörünün alt kırılımlarında yaşanan değişimler hakkında şunları kaydetti: “Yılın ilk 5 ayında metalik cevherlerde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 78,6’lık bir artış yakaladık ve 875,7 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdik. İkinci sırada yüzde 25,4’lük artış ve 477,7 milyon dolar ile işlenmiş doğal taş, üçüncü sırada yüzde 30,4’lük artış ve 427,1 milyon dolar ile endüstriyel mineraller yer aldı. Dördüncü sırada ise yüzde 52,6’lık artış ve 327,1 milyon dolar ile blok doğal taş ihracatı yer aldı. Bu maden gruplarını yüzde 110,2’lik artış ve 124,6 milyon dolarlık ihracat ile ferro alyajlar takip etti.”
TİM Maden Sektör Kurulu Başkanı ve İMİB Yönetim Kurulu Başkanı Aydın Dinçer’in verdiği bilgiye göre, maden sektörünün bütün alt kırılımları dikkate alındığında lider pazarlardan Çin’e yapılan ihracatta geçen yılın aynı dönemine göre yaşanan büyüme yüzde 56,6 oldu. Bu durum ABD’de yüzde 64,4, İspanya’da yüzde 35,9, Belçika’da ise yüzde 34,3 olarak gerçekleşti.
İlk 5 ayda doğal taş ihracatında ilk sırayı 265,1 milyon dolarla Çin’in aldığını ifade eden Dinçer, ikinci sırada ABD’nin olduğunu ve ülkeye 175,1 milyon dolar değerinde doğal taş ihracatı yapıldığını aktardı. Dinçer, “Rakamlara aylık bazda baktığımızda ise Çin’e yapılan doğal taş ihracatı mayıs ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 87,7 artış gösterdi ve 68,7 milyon dolar oldu. ABD’ye ise mayıs ayında yüzde 123,1 artışla 39,4 milyon dolar doğal taş ihracatı yaptık” dedi.
Sektörde yaşanan son gelişmeler ve beklentiler hakkında konuşan Aydın Dinçer, “Günlük hayatımızda kullandığımız ürünlerin tümü, içerisinde en az bir maden çeşidini barındırıyor. Ham madde ve enerji kaynağı olması bakımından bütün sektörler için stratejik önemdeki madenlerimizi ihraç ederek ülke ekonomisine her geçen gün daha fazla katkı sağlamaya çalışıyoruz. Madenlerimiz bugün 182 ülkede, birçok önemli projede kullanılıyor. Maden ihracatımızda artış devam ediyor fakat maden üretiminde sürdürülebilirlik riskiyle karşı karşıyayız. Bu potansiyeli ve olumlu tabloyu sürdürülebilir şekilde devam ettirmek, yanı sıra yeni pazarlarda var olabilmek için çalışmalarımızı kesintisiz sürdürüyoruz” ifadelerini kullandı.
Sektör sorunlarını ilgili kamu otoriteriyle paylaşmaya devam ettiklerinin altını çizen Dinçer, bir yandan da dijital ortamdaki faaliyetleri sürdürdüklerini aktardı. Sektörün önemli sorunlarından biri olan arama ve ruhsat faaliyetlerine ilişkin de açıklama yapan Dinçer, şöyle devam etti: “Dünyada maden çeşitliliği açısından ilk sıralarda bulunan ülkemiz, her ne kadar bu konuda avantaja sahip olsa da mevzuat ve süreçlerden ötürü bu potansiyelini tam anlamıyla ortaya koyamıyor. Maden ruhsat başvuruları her yıl ciddi oranda azalıyor. Bu durum sektöre yapılan yatırımların da azaldığını gözler önüne seriyor. Bu kapsamda son 10 yıllık döneme baktığımızda ülkemizde maden arama ruhsat sayısı yüzde 84, işletme ruhsat sayısı ise yüzde 14 azaldı. Tarım ve Orman Bakanlığının arazi kullanım izinlerini vermek istememesi de sektörümüzü belirsizliğe itiyor. Tüm sektörlere ham madde kaynağı olan madenlerimizi ekonomiye entegre ettikçe ülke ekonomisine ve ihracata olan pozitif katkı da benzer oranda artacaktır.”
