Yer altı zenginliklerinin ortaya çıkarılmasının ulusal ekonomilere ve toplumsal refaha yapabileceği katkısı ve önemi her geçen gün artmaktadır. Bu katkı, madenlerin bilimsel anlamda anlaşılması ile doğrudan ilişkilidir. Madenler içerisinde dünyada hacimsel olarak en çok doğal taş üretimi yapılmaktadır. Doğal taşlar içerisinde de en çok üretilenlerinden biri bazaltlardır. Teknolojideki gelişmelerin etkisiyle bazaltların önemi artmış, bir endüstriyel hammadde olarak bazaltın fizikomekanik özelliklerinin belirlenmesi sayesinde, tarihsel süreç içerisinde kullanım alanlarının araştırılmasına, bir yapı taşı olarak günümüz uygulamalarında geçirdiği süreçlerin incelenerek yeni üretim çalışmalarının gerçekleştirilmesine olanak sağlanmıştır. Yapılarda kullanılan taş malzemelerde, mukavemet, atmosfer etkilerine dayanıklılık ve estetik gibi özellikler aranır. Bazik kayaç grubu içinde yer alan bazaltlar, diğer karbonat grubu mermerlere kıyasla daha serttir, aşınma ve aside karşı dayanımlıdır. Kesilebilir olması ve iyi cila kabul eden, koyu renkli albenisi gibi nitelikleriyle genişçe kullanım alanlarına sahiptir. Bazaltların endüstriyel kullanım alanları şöyledir:
• (Siyah granit) mermer, küp taş ve parke, dekoratif kaplama,
• Balast malzemesi olarak demiryolu hatlarının yapımında,
• Kırma taş (agrega) olarak betonda,
• Binalarda yapı taşı,
• Otoyollarda asfalt malzemesi,
• Bazaltik cürufların (gözenekli bazaltların) kaba ve ince sıvada kullanımları,
• Çatılarda ısı izolasyonunda doğal halde bazaltik cüruflar,
• Hafif beton elemanlarının üretiminde,
• Kaya yünü üretiminde,
• Çimento sektöründe altere bazaltların tras olarak kullanımları.
Yazının tamamı Madencilik Türkiye Dergisi 110. sayı 122-123. sayfalardadır.
Yazının devamını buradan okuyabilirsiniz.
Makalenin kaynakçasına buradan ulaşabilirsiniz.
