Küresel madencilik sektörü düşük seyreden emtia fiyatları ve küresel ekonomik şartların arama yatırımlarını finanse etmeyi zorlaştırması nedeni ile 2018 yılını olumsuz bir noktada kapatmıştı. 2019 yılına girildiğinde ise Amerika Birleşik Devletleri ve Çin arasındaki Ticaret savaşları öncülüğünde birçok büyük ekonominin daha da yavaşlaması ile endüstriyel metaller başta olmak üzere birçok emtianın fiyatlarında düşüş yaşanmaya devam etti. Buna rağmen maden arama sektörü, 2019 yılının 2. çeyreğinden itibaren piyasaların olumsuzlukla boğuştuğu bir dönemde güvenli liman olarak bilinen altının yüksek bir performans göstermesi, nikel ve demir cevheri arzında yaşanan gelişmelerin fiyatlara artış olarak yansıması ile dengeyi sağlamayı başardı. Ancak tüm bu gelişmeler ancak negatif seyirden kaçınarak durağan görünümü korumaya yaradı.
Sondaj faaliyetleri ise Haziran ayında dikkat çekici şekilde düşüş göstererek neredeyse üç yılın en düşük seviyesine geriledi. Ekonominin dalgalı seyrine devam etmesine rağmen maden arama harcamaları 2019 yılının Ocak-Şubat döneminde gördüğü düşük seviyelerden toparlanmayı başardı ve yıl sonuna doğru metal fiyatlarının sabitlenmesi ile altının öncülüğünde maden arama çalışmaları tekrar toparlanarak 2018 yılsonu ile aynı seviyelere ulaştı.
2019 yılı genel olarak durağan bir görünüm sunmasına rağmen 2012 yılından bu yana ilk kez yıllık bazda aktif maden arama şirketlerinin sayısında artış yaşandığı görüldü. Aktif arama faaliyeti sürdüren şirket sayısı önceki yıla kıyasla artış göstererek 1,708 oldu. Geçtiğimiz yıllarda atıl durumda bulunan bir çok şirket, 2018 yılında tekrar aktif pozisyona geçti. Aktif şirketlerin artması fiyatlardaki düşüş kaynaklı arama finansmanının zorlaştığı bir döneme denk gelmesi deneni ile arama bütçeleri düşüş yaşamaktan kurtulamadı ve ortalama arama bütçeleri 5,4 milyon dolara geriledi.
Arama amaçlı ayrılan sermaye yatırımlarında da değişim negatif yönlü oldu. 2019 yılında 2,53 milyar dolar olan sermaye yatırımları 2018 yılındaki 2,91 milyar dolara ve 2017 yılındaki 3,39 milyar dolara kıyasla düşük kaldı. Küçük ölçekli maden arama şirketlerinin arama faaliyetleri için fon bulmakta zorlanması bütçelerin önceki yıla kıyasla %10 düşüş göstermesine neden oldu. Büyük şirketler ise genel olarak pozisyonlarını korumayı tercih etti. Arama piyasalarında görülen bu durum sektörün arama faaliyetlerini finanse etmek için elde edeceği gelire bağımlı hale geldiğini ortaya koydu.
Genel itibari ile 2019 yılı, küresel ekonomik göstergelerin stabil ya da olumlu hale gelmesini bekleyen maden arama endüstrisinin nefesini tutarak beklediği bir yıl olarak kayıtlara geçti. Bu yatay seyir sürecinde yapılan çalışmalar arama harcamalarının son aşamaya gelmiş projelere ve maden geliştirme yatırımlarına odaklandığını ortaya koyarken bir süredir azalan yeni projelere olan ilgi bu süreçte de azalmaya devam etti. Küçük ölçekli maden arama şirketlerinin ekonomik olarak sıkıntılı dönemlerde riski azaltmak ve elde edecekleri geri dönüşü en üst seviyede tutmak için hali hazırda var olan projelere odaklanmaları sıklıkla görülen bir durum olarak biliniyordu. 2019 yılında ise bu durum daha da ön plana çıktı. Maden geliştirme amaçlı arama çalışmalarına yapılan harcamalar bir önceki yıla kıyasla %7 artış göstererek 3,57 milyar dolarak olarak gerçekleşti. Toplam 9,8 milyar dolar olarak kayıtlara geçen arama yatırımlarının %38’ine denk gelen 3,57 milyar dolarlık yatırım ilk defa hem yeni proje hem de son aşamada proje yatırımlarından fazla olması ile dikkat çekti. Bu süreçte yeni proje yatırımlarının %14 son aşama projeler için yapılan arama harcamalarının ise %1 oranında düşüş göstermesi ise dikkat çeken bir başka veri oldu.
Yazının devamını buradan okuyabilirsiniz.
