Maden İşleri Genel Müdürlüğü (MİGEM) 6 Aralık 20118 tarihinde MİGEM konferans salonunda Kömür ve Metalik Madenlere İlişkin Sektör Toplantısı düzenledi. Toplantıya sektörel STK temsilcileri, özel sektör kömür ve metal madenciliği şirketlerinin yetkilileri katılarak MİGEM temsilcileri ile madencilik sektörünün güncel durumunu değerlendirdiler.
Toplantı açılışını yapan MİGEM Strateji ve Koordinasyon Daire Başkanı Fatih Pekdemir 2017 yılından bu yana MİGEM’in dönüşümünde gelinen noktalar, bu değişim ve dönüşümün ETKB Bakan Yardımcısı Mithat Cansız’ın önderliğinde gerçekleştirildiğini, MAPEG oluşumunun da bu sürecin bir sonucu olduğunu dile getirdi. Pekdemir’in ardından söz alan katılımcıların soruları MİGEM tarafından yanıtlanırken toplantı MİGEM’e yapılan önerilerle sürdü.
Toplantı genelinde söz alan katılımcılar genel olarak izin süreçlerinde yaşanan aksamalar ve aksayan izinlerden kaynaklı diğer sorunlar üzerinde dururken MİGEM’e iletilen genel talep izin süreçlerinin hızlandırılması şeklinde oldu. İzin süreçlerinin hızlandırılması ile sektörün sorunlarının büyük bölümünün kendiliğinden çözüleceğini vurgulayan katılımcılar aynı şekilde MİGEM’in de iş yükünün hafifleyeceğinin altını çizdiler.
Toplantıda öne çıkan diğer önemli başlık orman bedelleri oldu. Dünya genelinde mülkiyet bedellerinin yatırım bedellerinin yüzde 2’sini geçmediğini işaret eden katılımcılar ülkemizde sadece orman bedellerinin yatırım bedelinin %40-50’sine denk geldiğini hatırlatarak bu yüzden maden yatırımlarının askıya alındığını ve ekonomimizin kayba uğradığını aktardılar. Enerji ve Tabii Kaynaklar bakanlığının orman bedelleri konusunda ilgili bakanlıkla daha fazla çalışarak sorunun bir an önce çözüme kavuşturulmasını talep eden katılımcılar ayrıca ruhsat bedeli ve benzeri mülkiyet bedellerinin de makul seviyelerde tutulmasının yeni yatırımlar yapılabilmesi adına önemini paylaştılar.
Gündemde olan maden kanunu değişiklikleri kapsamında olan ruhsat bedellerindeki artış konusunda çekincelerini dile getiren katılımcılar yapılmak istenen artışlardan özellikle küçük ve orta ölçekli maden işletmelerinin olumsuz etkileneceğini ve toplamda elde edilmek istenen gelir artışının aksine gelir kaybına dönüşebileceğini hatırlatarak bu konunun gözden geçirilmesini tavsiye ettiler.
MİGEM temsilcileri mevzuatlarda şikâyetlere konu olan her uygulamanın aslında kötü örnekleri ortadan kaldırmaya ve özellikle iş güvenliği ve işçi sağlığının korunmasına yönelik olduğunu vurgularken katılımcılar ise olumsuzluklar ortadan kaldırılırken iyi uygulamaların zarar görmesinin de engellenmesinin önemini aktardılar.
MİGEM Genel Müdürü Hasan Hüseyin Erdoğan da sektörün bir dönüşüm içerisinde olduğunu, özellikle iş güvenliği ve işçi sağlığını sağlamak adına kontrollü gidilmesi gerektiğini, bunun da bazı aksaklıklar yaşattığının farkında olduklarını, aksaklıkları çözmeye çabaladıklarını ama yavaş gelişse de insan hayatı için bu uygulamaların şart olduğunun altını çizdi.
Toplantıda katılımcıların ana talebi mevzuatlardaki her değişiklikte sektörden görüş alınması şeklinde olurken MİGEM temsilcileri ellerinden geldiğince sektörle aynen bu toplantıda olduğu gibi bir araya gelmeye gayret ettiklerini ve edeceklerini dile getirdi. Katılımlar tarafından yapılan diğer bazı önemli öneriler ise şu şekilde oldu:
- Madenciden alınan ruhsat bedeli gibi bedelleri yine sektöre (AR-GE, eğitim vs) harcanmalı ya da mevzuatlarla madenciye sektör için harcatılmalı.
- İşletmedeki basit eksikliklerde bile faaliyet durdurmak yerine eksik giderilinceye kadar daha kontrollü ama faaliyetin de süreceği bir yol izlenmeli.
- Tüm şartların sağlandığı ve prosedürlerin tamamlandığı noktada üretime hemen geçilebilmeli, yatırımcı aylarca bekletilmemeli.
- Diğer bakanlıklara ve kurumlara bağlı izinlerin de tek elden Enerji Bakanlığı tarafından alınmalı, yatırımcı da tüm şartları sağlayarak kısa sürede üretime geçebilmeli.
- Örneğin kömüre uygulanan mevzuatlar kroma da uygulandığından aksaklıklar çıkıyor. Emtiaya özel mevzuatlar üretilmeli.
- MİGEM kadar diğer kurumlarla da ciddi sıkıntılar yaşanıyor. Bunların çözümüne yönelik çalışmalar yapılmalı.
Madencilik Türkiye dergisi olarak takip ettiğimiz Kömür ve Metalik Madenlere İlişkin Sektör Toplantısı sonrasında edindiğimiz bilgilere göre bu tür sektör toplantıları çeşitlendirilerek (mermer, endüstriyel hammaddeler vs) düzenli aralıklarla yapılacak ve sektörle istişare halinde olunacak.
