T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Türkiye için Kritik ve Stratejik Mineraller Raporunu yayınladı. Rapora göre, Türkiye için “Yüksek Öneme Sahip Kritik Madenler” lityum, gümüş, titanyum, demir, manganez, çinko, bakır, alüminyum olarak öne çıktı.

Bakanlığa bağlı Tabii Kaynaklar Daire Başkanlığı tarafından hazırlanan rapor öncelikli olarak Avrupa Birliği (European Commission, 2023), Amerika Birleşik Devletleri (USDOE, 2023), Japonya (METI, 2023), Birleşik Krallık (BEIS, 2022) ve Avustralya (DISR, 2023) stratejileri gibi küresel çalışmalar incelenerek hazırlandı.

Kritik madenler: “Arz kesintisi veya yüksek fiyat artışı halinde ciddi ekonomik sorunların veya tedarik güvenlik zafiyetinin doğabileceği, sanayi üretiminin temel girdilerinden olan ve yüksek arz riski taşıyan madenler”; Stratejik madenler: “Ulusal güvenlik ve ekonomik refah için temel öneme sahip olan ve iç veya dış etkenler nedeniyle arzı kısıtlanabilir madenler” şeklinde tanımlanarak hazırlanan raporda öncelikle küresel olarak önem arz eden madenler aday maden olarak belirlendi. Bu aday maden listesi içerisinde bulunan ve hesaplama verileri net şekilde elde edilebilen 37 maden için kritiklik puanı hesaplandı.

Aday madenler belirlenirken;  İthalat-İhracat Rakamları (TÜİK, 2023) , Herfindahl-Hirschman İndeksi, Daha Önceden Yapılan Çalışmalar, Küresel Kritik ve Stratejik Maden Listeleri dikkate alındı.

Aday madenler arasından kritik madenler belirlenirken; Küresel Kritik ve Stratejik Maden Listeleri, Yenilenebilir Enerji Sektöründe Kullanılan Madenler, Dış Ticaret Verileri, Piyasa Durumu, Politik İstikrar dikkate alındı.

Bu bağlamda yapılan hesaplamalara göre ülkemiz için “Yüksek Öneme Sahip Kritik Madenler” lityum, gümüş, titanyum, demir, manganez, çinko, bakır, alüminyum olarak belirlendi. “Önemli Kritik Maden” olarak tanımlanan listede nikel, nadir toprak elementleri, kömür, paladyum, kobalt, bizmut, arsenik, molibden, galyum, kurşun, kadmiyum, indiyum, germanyum, niyobyum, kalay, cıva, antimuan, barit ve grafit yer alırken “Potansiyel Kritik Madenler” olarak ise berilyum, florit, krom, bor, platin, manyezit, feldspat, kaolen, trona ve bentonit yer aldı.

Proje paydaşlarından Savunma Sanayii Başkanlığı’ndan alınan veriler çerçevesinde stratejik madenler listesi oluşturulurken 26 stratejik madenden 10 tanesi hem stratejik hem de kritik maden olma özelliğine sahip olarak öne çıktı. Bunlar aşağıdaki şekilde yer aldı:

Maden Adı Kullanım Alanı
Kobalt Türbinli motor süperalaşımları ve çelik alaşımları
Krom Çelik ve diğer alaşımlar
Molibden Çelik ve diğer alaşımlar
Nikel Çelik ve diğer alaşımlar
Niyobyum Türbinli motor süperalaşımları ve çelik alaşımları
Titanyum Çelik ve diğer alaşımlar
Alüminyum Çelik ve diğer alaşımlar
Çinko Çelik ve diğer alaşımlar
Demir Çelik ve diğer alaşımlar
Manganez Çelik ve diğer alaşımlar

Miktar bazında bakıldığında alüminyum, demir ve titanyum ilk 3 stratejik maden olarak belirlendi. Miktar ölçeğinde ihtiyaçlar görece az olsa bile bu madenlerin bazıları (nadir toprak elementleri, niyobyum vb.) oldukça az sayıda üretici tarafından sağlandığından bu madenler özelinde 2-3 yıllık ihtiyaçlar çerçevesinde acil stok planları oluşturulması önerildi.

2025 yılı içerisinde bahsedilen tüm hususları içeren “Kritik Madenler Strateji Belgesi” hazırlanması için çalışmalara başlandığı öğrenilenler arasında.

Raporun tamamına bu linkten ulaşılabilir.

UYARI

Bu haber bir “Madencilik Türkiye Dergisi” haberidir. Her hakkı Mayeb Ltd.’ye ait olup izinsiz olarak kopyalanıp yayınlanması suçtur ve yasaktır. Kaynak gösterilmeden kullanılması durumunda yasal işlem başlatılacaktır. Kaynak gösterilerek kullanılmak istenmesi halinde “Bu haber/makale Madencilik Türkiye Dergisi’nden alınmıştır” ibaresi ile birlikte haberin linki verilmeli, link de web sitemize yönlendirilmelidir.

Önceki İçerikZenit Madencilik, 2024 Yılı Üretim Hedefini Tutturdu
Sonraki İçerikİmren Sondaj Makine, Türkiye’nin Madencilikte Güçlü İş Ortağı