Dünyanın dört bir yanında farklı boyut ve özelliklerde altın madenleri bulunmaktadır. Bu madenler bir kısmı belli başlı altın havzalarında birbirine komşu şekilde bulunurken bazıları ise farklı coğrafyalarda faaliyet göstermektedir. Benzerlikleri ya da farklılıkları ne oranda olursa olsun tüm madenler özeldir ve her birinin planlaması kendi karakteristik özelliklerine göre yapılır.
Madendeki tenör miktarı, kayaç yapısı, jeolojik özellikleri ve lojistik konumu gibi birçok unsur madende yapılan üretimin maliyetini direk olarak etkilemektedir. Maliyetler söz konusu olduğunda maden firmaları madenin ekonomik olmasını sağlamak adına en uygun yolu belirlemekte ve üretimi buna göre optimize etmek zorundadır. Bu nedenle madenlerde ne oranda rezerv bulunursa bulunsun yapılacak üretimin dönemin şartlarına göre ekonomik olarak değerlendirilmesi her zaman daha önemli olacaktır. Bu nedenle rezervlerin büyüklüğünden çok üretimi gerçekleştirilerek somut bir şekilde piyasalara giriş yapan altın miktarları her zaman yatırımcılar, üreticiler ve sektör ilgilileri tarafından daha dikkat çekici olarak değerlendirilmiştir.
Dünyada faaliyet gösteren altın madencileri veri paylaşımı konusunda oldukça şeffaf hareket etmektedirler. Gerek yatırımcılarını memnun etmek gerekse sorumluluklarını yerine getirmek adına periyodik olarak bilgilendirme yapmakta, yıl içerisindeki önemli dönüm noktalarında ise yayınladıkları raporlarla operasyonun güncel durumu hakkında kamuoyuna bilgi vermektedirler. Bunun istisnası ise devlet kurumları tarafından işletilen madenler olarak dikkat çekmektedir. Dünyada İlk 10 altın üretimi yapan işletme arasında bulunan ve Özbekistan’da yer alan Muruntau Altın Madeni gibi madenlerin üretim verileri genellikle verilerin güncelliği kaybolduktan sonra kamu ile paylaşılmaktadır. Firmaların paylaştıkları güncel veriler ve Kitco Madencilik Veri Tabanına göre 2022 yılında gerçekleştirilen üretim rakamlarına göre dünyanın en fazla üretim gerçekleştiren altın madenlerini sıraladık. Dünyanın altın arzının önemli bir kısmını oluşturan altın madenleri şu şekilde sıralandı:
1- Grasberg Madeni – Endonezya:
Madenden 2022 yılında 1.798 koz altını üretimi yapılmıştır. Freeport-McMoRan’ın Endonezya’nın Papua eyaletindeki Grasberg bakır-altın yatağı, 1936’da burayı Ertsberg veya “cevher dağı” olarak adlandıran Hollandalı bir jeolog tarafından keşfedildi. Maden, Papua’nın en yüksek dağı olan Puncak Jaya yakınlarında, deniz seviyesinden 4.100 m yükseklikte bulunuyor. Altın üretimi 2001 yılında 3.500 koz’un üzerinde zirve yaptı. Şirket, Grasberg’i dünyanın en büyük yer altı blok maden operasyonuna başarıyla dönüştürdüğünden, maden 2022’de 2021’e göre %31 artışla 1.798 koz altın üretti.
Daha da önemlisi şirket, 2028 ile 2041 sonu arasında 6 milyar pounddan fazla bakır ve 6 milyon ons altın üretmesi beklenen Grasberg madeni bölgesindeki Kucing Liar yatağı için uzun vadeli maden geliştirme faaliyetlerinin devam ettiğini bildirdi.
2- Muruntau Madeni – Özbekistan:
Madenden 2022 yılında 1.700 koz (Tahmini) altını üretimi yapılmıştır. Devlete ait Navoi Mining tarafından işletilen maden, 3,3 km’den daha uzun, 2,5 km genişliğinde ve yaklaşık 600 m derinliğinde. Muruntau’nun rezervleri ve kaynakları 150 milyon onstan fazla altın rezervine sahiptir.
Yazının tamamı Madencilik Türkiye Dergisi 113. sayı 92-96. sayfalardadır.
Yazının devamını buradan okuyabilirsiniz.
