İnsanlığın ilk çıkardığı metallerden olan bakır, tarih boyunca insanlık tarafından yaygın olarak kullanılmıştır. İlk zamanlarda bakır doğada saf olarak bulunup, şekil vermek için çekiç kullanılmak suretiyle günlük yaşamda kullanılan çeşitli eşyalar yapılmıştır.
Odun kömürü ile ergitilebilmesi (1083 santigrat) ve kolay şekillendirilmesi, bakırın sahip olduğu üstün vasıflar olmakla birlikte kolay yorularak kopması eşyanın kullanımını kısıtlamış ve kalayla kullanımı tercih edilmiştir. Bakırın kalay ile ergitilmesinden oluşan bronz (tunç) alaşımı tarihteki ilk alaşımdır ve Taş Devrinden Bronz (Tunç) Devrine geçişe neden olmuştur.
Tarihte bilinen en eski bakır yatakları Kıbrıs adasında yer almaktadır. Bakır, “AesCyprium” ismini ve Cu simgesini bu adanın adından almıştır. Anadolu’da bakır madenciliğinin tarihi günümüzden yaklaşık 10.000 yıl öncesine kadar uzanmaktadır.
Bakır; İğne, kanca gibi küçük aletlerin yanı sıra süs eşyası yapımında da kullanılmıştır. Mısır ve İran gibi çok eski yerleşim bölgelerinde ise 4.500’lü yıllara uzanan bir kullanım tespit edilmiştir. Bakır boru, eski Mısırlılar tarafından M.Ö. 2750 yıllarında su taşımak için kullanılmıştır. Bu örnekler daha sonraları Romalılar tarafından benimsenmiş ve özellikle bakır su deposu uygulamalarına rastlanmıştır. En eski bakır tesisat örnekleri ise M.S. 79 yılında Vezüv Yanardağının yerle bir ettiği Herculaneum arkeolojik şehrindedir.
Yazının tamamı Madencilik Türkiye Dergisi 109. sayı 94-100. sayfalardadır.
Yazının devamını buradan okuyabilirsiniz.
